Quả mận có vị chua ngọt được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết đến hết những tác dụng thực sự của mận đối với sức khỏe. Trong bài viết dưới đây, Tuổi trẻ và Sắc đẹp sẽ bật mí đến bạn những lợi ích tuyệt vời từ trái mận đã được các chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ.
1. Giới thiệu về quả mận
Quả mận vốn là trái cây đặc trưng của miền bắc Việt Nam. Cùng tìm hiểu về đặc điểm, phân loại, nguồn gốc, sự phân bố và mùa thu hoạch của mận trong nội dung dưới đây.
1.1. Đặc điểm, phân loại
Những quả mận tròn trĩnh, da căng bóng luôn hấp dẫn với nhiều người. Tùy theo mỗi giống mận mà chúng có kích thước, màu sắc cũng như hương vị khác nhau. Dưới đây là một số loại mận phổ biến tại nước ta hiện nay:
- Mận Tam Hoa: Quả to, vỏ căng bóng, khi chín vỏ chuyển sang màu đỏ, thịt quả giòn, vị ngọt dịu và xen chút vị chát
- Mận hậu: Quả tròn to, thịt dày, hạt nhỏ, khi ăn quả non xanh sẽ có vị chua và chát, khi ăn quả chín, vỏ đỏ thịt sẽ mềm, ngọt và mọng nước
- Mận Tả Van: Kích thước quả rất to, vỏ màu tím, bên trong ruột vàng, ăn có vị ngọt, thịt giòn và có mùi thơm nhẹ
- Mận thép: Quả rất nhỏ, vỏ màu xanh, giòn và ăn ngọt, khi chín vỏ chuyển sang màu vàng, thịt mềm và hơi xốp
- Mận cơm: Chúng nhỏ như những viên bi, màu xanh tươi, khi chín xuất hiện những đốm màu đỏ, ruột ngả vàng, ăn rất ngọt
- Mận Tráng Ly: Hình dạng quả gần giống mận Hậu nhưng thịt nhạt và chua hơn, khi chín vỏ chuyển sang màu vàng nhạt
1.2. Nguồn gốc, phân bố
Mận là một loại cây ăn quả có nguồn gốc từ miền bắc Việt Nam và Trung Quốc. Sau này, chúng được trồng rộng rãi tại nhiều quốc gia lân cận như Triều Tiên, Nhật Bản, Mỹ, Úc,… Tại Việt Nam hiện nay, cây mận được trồng chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, Sơn La, Hòa Bình,…
1.3. Mùa thu hoạch
Mỗi giống mận sẽ thích hợp với vùng khí hậu, điều kiện thổ nhưỡng và thời tiết khác nhau. Vì vậy, mùa thu hoạch của chúng cũng khác nhau, trải dài trong một năm. Cụ thể, mận cơm cho thu hoạch sớm nhất, bắt đầu vào khoảng đầu tháng 3. Sau đó đến mận Hậu và mận Tam Hoa, chúng thường chín rộ vào giữa tháng 5 và đầu tháng 6. Cuối cùng là mận Tả Van, sau mùa hoa nở rộ, quả chín sẽ xuất hiện vào khoảng tháng 6 và tháng 7 âm lịch. Quả sau khi thu hoạch sẽ được cung cấp đến các chợ đầu mối và siêu thị trên cả nước.
2. Trong quả mận có những thành phần dinh dưỡng gì?
Trái mận được các chuyên gia sức khỏe đánh giá cao nhờ bảng thành phần dinh dưỡng đa dạng và phong phú trong khi lượng calo tương đối thấp. Theo đó, một quả mận sẽ chứa chất xơ, đường, vitamin A, B, C, K và các khoáng chất như kẽm, đồng, mangan, photpho, magie,… Đây là những dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe con người.
3. Những tác dụng của quả mận mà bạn chưa từng được biết
Nhờ lượng dinh dưỡng dồi dào, trái mận đã đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Một chế độ ăn bổ sung trái mận có thể giúp tăng cường trí nhớ, kiểm soát đường huyết, tốt cho hệ tiêu hóa,… Nội dung cụ thể sẽ được nêu trong phần dưới đây.
3.1. Cải thiện trí nhớ
Nhiều nghiên cứu chỉ ra dưỡng chất trong trái mận có tác động tích cực tới hệ thần kinh trung ương. Cụ thể, các chất oxy hóa trong quả này giúp chữa lành các tế bào tổn thương và bảo vệ chúng trước tác hại của gốc tự do. Đồng thời, các vitamin trong quả mận giúp sản sinh các tế bào mới, tăng lưu lượng máu lên não và nâng cao hoạt động của hệ thần kinh. Nhờ đó, cơ thể luôn ở trong trạng thái tập trung, tiếp thu tốt và tăng cường trí nhớ.
3.2. Kiểm soát lượng đường huyết
Chỉ số đường trong mận thấp, giúp kiểm soát tốt lượng đường trong máu và phòng chống bệnh tiểu đường. Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh cho biết, trong Đông y, quả mận còn được coi là một trong những loại trái cây hàng đầu giúp hạ đường huyết. Ngoài ra, theo Healthline – trang tin tức y học Mỹ chỉ ra, chất xơ và carbs trong quả này cũng đóng vai trò tích cực trong điều chỉnh lượng đường trong máu.
3.3. Hỗ trợ tiêu hóa
Trong quả mận chứa lượng lớn chất xơ, nước, isatin, sorbitol giúp điều hòa nhu động ruột, giảm nguy cơ táo bón. Đồng thời, chất xơ còn đóng vai trò là chất dinh dưỡng cho lợi khuẩn đường ruột. Tiêu thụ mận giúp cung cấp “thức ăn” cho hệ vi sinh vật nơi đây, nuôi dưỡng chúng lớn mạnh để đảm bảo chúng có đủ sức khỏe để làm nhiệm vụ bảo vệ hệ tiêu hóa.
3.4. Bảo vệ tim mạch
Mận được đánh giá cao với khả năng cung cấp lượng kali cần thiết cho cơ thể hàng ngày. Khoáng chất này đi vào cơ thể đóng vai trò cân bằng điện giải, tham gia vào quá trình trao đổi chất. Điều này giúp kiểm soát lượng đường, giảm nguy cơ đột quỵ và các bệnh lý liên quan đến tim mạch. Theo đó, người có tiền sử bệnh tim nên sử dụng một lượng nhỏ nước ép lựu mỗi ngày để cải thiện sức khỏe.
3.5. Ăn mận giúp giảm cân
Mận có lượng chất xơ dồi dào và lượng nước lớn, ăn mận không chỉ kích thích tiêu hóa, loại trừ táo bón mà còn nâng cao hiệu quả đốt cháy mỡ thừa. Đồng thời, loại quả này cũng cung cấp năng lượng bền bỉ, hỗ trợ kéo dài thời gian thực hiện các hoạt động thể chất. Bạn sẽ không cảm thấy đau, nhức mỏi hay kiệt sức sau quá trình tập luyện. Nhờ đó, rút ngắn quá trình giảm cân, nhanh chóng lấy lại vóc dáng.
3.6. Phòng chống ung thư
Anthocyanin được tìm thấy trong quả mận rất giàu khả năng chống oxy hóa, giúp loại bỏ gốc tự do xấu và phòng chống ung thư. Đồng thời, các dưỡng chất khác đóng vai trò cô lập và tiêu diệt các tế bào đã hỏng trong cơ thể, hạn chế tối đa khả năng chúng chuyển biến thành ung thư. Theo nghiên cứu, ăn mận có tác động tích cực đến ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
3.7. Cải thiện thị lực
Trái mận không chỉ chứa vitamin A mà còn chứa chất chống oxy hóa, giúp nuôi dưỡng và bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh. Theo đó, vitamin A đóng vai trò chính trong cảm thụ ánh sáng và màu sắc. Bổ sung vitamin A giúp mắt có thể nhìn tốt hơn trong điều kiện ánh sáng yếu. Bên cạnh đó, chất chống oxy hóa sẽ làm chậm quá trình lão hóa ở mắt. Từ đó, giúp giảm nguy cơ suy giảm thị lực trầm trọng ở người già.
3.8. Tốt cho phụ nữ mang thai
Lượng vitamin và khoáng chất dồi dào trong quả mận đem lại những lợi ích đặc biệt cho phụ nữ mang thai. Nếu ăn mận đúng cách, sẽ giúp làm giảm tình trạng co thắt tử cung gây đau đớn, giảm nguy cơ sinh non, thiếu máu,… Đồng thời, dưỡng chất trong mận cũng hỗ trợ hấp thụ canxi, nuôi dưỡng xương của mẹ và bé chắc khỏe. Chính nhờ vậy có thể hạn chế trường hợp trẻ sinh ra bị dị tật bẩm sinh, tăng cường phát triển thể chất và trí tuệ cho trẻ.
4. Các bài thuốc chữa bệnh từ quả mận
Trong y dược học cổ truyền, trái mận còn được gọi là lý tử có công dụng điều nhiệt, giải độc, hoạt huyết,… Chúng được sử dụng trong điều trị tiểu đường, tích nước, bệnh gan, nhuận tràng, ho đờm,… Dưới đây là một số bài thuốc từ quả mận.
4.1. Làm lành vết thương rất nhanh do côn trùng đốt
Đối với vết thương do côn trùng đốt, sử dụng hạt mận giã nát rồi đắp lên tại vị trí đó sẽ giúp giảm các triệu chứng đau, nhức hoặc ngứa ngáy. Trước khi đắp bạn cần vệ sinh sạch miệng vết thương và duy trì đắp 2 lần/ngày. Phương pháp này an toàn và có thể sử dụng được với cả trẻ nhỏ.
4.2. Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Bệnh nhân bị tiểu đường chỉ cần dùng 0,5kg mận tươi ép lấy nước uống hàng ngày. Bạn chia làm 3 phần bằng nhau, uống vào sau bữa ăn trong 10 ngày liên tiếp sẽ nhận thấy tình trạng bệnh thay đổi rõ rệt. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên chọn mận quá ngọt, điều này sẽ gây ra phản ứng ngược và có thể làm bệnh trầm trọng hơn.
4.3. Nhuận tràng
Người bị táo bón kéo dài nên sử dụng nhân hạt mận kết hợp với hạnh nhân, nhân hạt đào để sắc thuốc uống. Bạn chỉ cần cho toàn bộ nguyên liệu trên vào đun với 700ml nước trong lửa nhỏ. Khi nước cạn dần còn 250ml, thì tắt bếp, để nguội và chia làm 2 lần uống/ngày. Sử dụng liên tiếp trong 10 ngày, không chỉ nhuận tràng mà còn giúp thải lượng độc tố tích tụ trong cơ thể, tốt cho gan và thận, nâng cao sức khỏe hệ tiêu hóa.
5. Những tác hại có thể gặp phải khi ăn quả mận
Bên cạnh những tác dụng của trái mận cho sức khỏe, chúng cũng có thể đem lại những tác hại không ngờ tới khi ăn không đúng cách. Một số tác hại của trái mận gây ra như sau.
5.1. Hại thận
Trong trái mận, các nhà khoa học tìm thấy lượng lớn chất oxalate. Nếu ăn nhiều mận có thể gây ảnh hưởng đến việc hấp thụ calci trong cơ thể. Từ đó, dẫn đến hiện tượng kết tủa trong thận – nguyên nhân chính tạo ra sỏi thận và sỏi bàng quang. Đặc biệt, người bị bệnh thận hoặc có tiền sử sỏi thận không nên ăn nhiều loại quả này.
5.2. Tạo ra mụn nhọt
Mận vốn có tính nhiệt, khi ăn nhiều sẽ gây ra các hiện tượng nóng trong. Dấu hiệu điển hình của chúng là mụn, nhọt, phát ban,… Người có cơ địa nóng khi ăn mận rất dễ gặp tác dụng phụ này. Đồng thời, người đang bị mụn hoặc đang điều trị các bệnh về da cũng nên hạn chế tiêu thụ, để tránh tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
5.3. Hại dạ dày
Mận có tính axit cao, nếu bạn ăn trong lúc đói sẽ làm tăng lượng axit trong dạ dày. Từ đó, gây ra hiện tượng cồn cào, khó chịu trong bụng. Đặc biệt, nếu ăn quá nhiều mận trong thời gian dài có thể dẫn đến viêm loét dạ dày và một số bệnh đường tiêu hóa. Các chuyên gia khuyên những người có tiền sử bệnh dạ dày nên chú ý khi ăn mận.
5.4. Làm hỏng men răng
Bên cạnh lượng axit có thể làm hỏng men răng, mận cũng chứa chất chua có khả năng làm ê buốt chân răng. Chúng khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và làm hại răng và nướu, ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Đối với trẻ em, men răng còn yếu, ăn nhiều mận có thể dẫn đến sâu hoặc sún răng.
Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên sử dụng 10 quả mận/ngày. Trước khi ăn, bạn nên ngâm vào nước muối loãng để đảm bảo mận được rửa sạch, loại bỏ được các chất độc hại trên vỏ quả. Ngoài ra, bà bầu cũng không nên ăn mận vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.
6. Mách bạn làm một số món ăn ngon từ quả mận
Mận có vị chua, ngọt và mọng nước và được chế biến thành nhiều món ăn vặt hấp dẫn. Đây là thức quả không thể thiếu trong tiết hè oi bức, ngoài tạo cảm giác ngon miệng, mận còn giúp thanh nhiệt cơ thể. Dưới đây là một số món ăn từ trái mận được nhiều người yêu thích.
6.1. Mận lắc muối ớt
Chắc hẳn ai cũng đã từng nhìn thấy những trái mận chín đỏ được lắc muối ớt hấp dẫn trên những gánh hàng rong dọc phố Hà Nội. Để làm được món này, bạn chỉ cần rửa sạch mận và đập dập, cho vào tô lớn. Sau đó, thêm muối, ớt bột và đường vừa đủ, trộn đều. Có thể ăn trực tiếp hoặc để 15 phút cho các gia vị ngấm vào thịt quả. Mận có vị chua, kết hợp cùng vị cay của ớt, ngọt của đường khiến bạn ấn tượng không thể nào quên.
6.2. Salad mận sốt gừng
Món salad mận sốt gừng vừa giúp thanh nhiệt, giải độc vừa thúc đẩy quá trình đốt cháy mỡ thừa, giúp giảm cân hiệu quả. Bạn đã từng thử món này chưa? Nếu chưa, hãy thử nó với công thức đơn giản sau:
- Bước 1: Chuẩn bị quả mận, gừng băm, nước cốt chanh, mật ong, ngò tây, hạt hạnh nhân, hạt lúa mì, muối, tiêu, dầu cải
- Bước 2: Mận ngâm nước muối loãng, rửa sạch, gọt vỏ, cắt miếng vừa ăn và bỏ hạt
- Bước 3: Cho 1 muỗng gừng băm nhuyễn, 2 muỗng nước cốt chanh, 3 muỗng mật ong, chút muối, hạt tiêu và trộn đều
- Bước 4: Cho toàn bộ nguyên liệu trên vào bát rồi thêm sốt gừng vừa làm vào đảo đều tay
- Bước 5: Để salad ngấm gia vị trong 10 phút rồi đổ ra đĩa và trình bày đẹp mắt Advertisement
Vậy là bạn đã có món salad lạ miệng và hấp dẫn. Tuy nhiên, người có tính nhiệt không nên sử dụng do cả mận và gừng đều có thể khiến cơ thể bạn nóng hơn, dễ nổi mụn nhọt.
6.3. Ô mai mận xào gừng
Ô mai vốn là món ăn vặt được nhiều người yêu thích. Bạn chỉ cần rửa sạch mận với nước muối loãng, gọt vỏ và bỏ hạt. Sau đó ngâm mận trong nước gừng đường khoảng 1 giờ. Khi thịt quả đã ngấm vị gừng và đường thì cho vào chảo và xào đều với lửa nhỏ, khi đường chuyển màu nâu đẹp mắt. Cuối cùng đem mận đi sấy với nhiệt độ 120 độ trong 30 phút là bạn đã có món ô mai mận hấp dẫn. Ngoài ra, có thể tùy chỉnh độ ngọt theo ý bạn thích đó.
6.4. Bánh tráng mận
Bánh tráng mận mềm mềm, màu tím đỏ đẹp mắt và hương vị chua chua ngọt ngọt đặc trưng. Hãy thử món hấp dẫn với cách thực hiện như sau:
- Bước 1: Chuẩn bị mận hậu, nước, máy xay, giấy nến, kéo
- Bước 2: Mận sơ chế thật sạch và bổ đôi quả, bỏ hạt
- Bước 3: Cho toàn bộ quả vào nồi, đun ở lửa nhỏ đến khi mềm thì khuấy đều
- Bước 4: Đổ chúng ra và xay nhuyễn, có thể thêm đường nếu thích ăn ngọt
- Bước 5: Trải giấy nến ra khăn và đổ từng lượt hỗn hợp mận sao cho thật mỏng
- Bước 6: Đem chúng đi phơi trong 24 – 36 giờ để hỗn hợp khô lại
7. Quả mận bao nhiêu tiền 1kg? Mua ở đâu?
Hàng năm, cứ vào tháng 3 là mùa mận bắt đầu và kéo dài đến hết tháng 7. Mức giá của mận phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mùa thu hoạch, năng suất, chất lượng quả,… Theo đó, trung bình mỗi năm, mận hậu loại 1 sẽ có giá 200.000 đồng/kg. Con số này cao hơn mận Tả Van khi loại này chỉ 120.000 đồng/kg. Mận cơm được xem là loại rẻ nhất vì chỉ có giá khoảng 20.000 – 30.000 đồng/kg.
Vào thời vụ, bạn có thể mua mận trực tiếp ở bất cứ đâu như nhà vườn, chợ đầu mối, chợ dân sinh, siêu thị, cửa hàng trái cây,… Ngoài ra, bạn cũng có thể mua chúng ở các sàn thương mại điện tử, kênh bán hàng trực tuyến,… Bên cạnh những trái mận tươi, các chế phẩm từ mận cũng được buôn bán rộng rãi trên toàn quốc.
8. Hướng dẫn cách chọn quả mận ngọt, giòn chứa nhiều dinh dưỡng nhất
Để chọn được mận ngon, ngọt và giòn, bạn cần đảm bảo chúng còn tươi, chưa bị khô héo. Theo đó, quả cần còn cuống và lá, quả tròn, vỏ căng bóng, không dập nát hay bị sâu hại. Không nên mua những quả có vết côn trùng cắn hoặc vết móng tay, vì những quả đó dễ bị vi khuẩn xâm nhập. Đồng thời cũng không nên bấm tay để kiểm tra chất lượng mận.
Trái mận ngon là những quả còn phần bột trắng phủ trên vỏ quả, khi cầm cảm thấy chắc tay, bóp nhẹ không có cảm giác mềm nhũn. Khi mận chín, vỏ sẽ chuyển màu đậm hơn, vì vậy hãy chọn những quả có màu đỏ tươi. Tránh chọn quả màu đỏ đậm, quả già dễ thối, thịt nát và ăn kém ngọt. Ngược lại, những quả vỏ xanh thường chưa chín, ăn sẽ bị chua, chát.
Trên đây là những thông tin về đặc điểm, phân loại và tác dụng của quả mận mà bạn quan tâm. Hy vọng bài viết hữu ích với bạn và đừng quên theo dõi trang tin tức của chúng tôi để cập nhật kiến thức mới hàng ngày.
