Quả chuối vốn không còn xa lạ với người dân Việt Nam. Trên dải đất chữ S, chúng ta có đa dạng loại chuối và đa dạng món ăn được chế biến từ quả này. Chuối không chỉ là một thức quả ngon miệng mà còn mang nhiều giá trị dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Cùng Tuổi trẻ và Sắc đẹp tìm hiểu về quả chuối trong bài viết dưới đây nhé!
1. Giới thiệu về cây chuối
Cây chuối vốn có nguồn gốc từ Đông Nam Á và Úc, là một loại trái cây được tiêu thụ rộng rãi nhất. Ngày nay, người ta trồng chuối ở khắp vùng nhiệt đới với hơn 107 quốc gia. Cây chuối có dáng cao, thẳng và thân cây to, dài khoảng 2 – 8m, màu xanh hoặc nâu nhạt. Thân chuối được ghép từ những bẹ kết chặt lại với nhau, bên trong rất xốp và nhiều nước. Lá chuối trưởng thành dài khoảng 3,5m, màu xanh đậm, tàu lá rất to.
Khi trưởng thành, cây sẽ ra hoa chuẩn bị cho mùa đậu quả. Mỗi cây chuối sẽ cho một buồng, quả ra thành nhiều tầng hay còn gọi cách khác là nải. Mỗi nải có khoảng 20 quả, mỗi buồng có từ 3 đến 20 nải và thường nặng từ 30 – 50kg. Trong quả chuối có đến 75% là nước và 25% còn lại là chất khô. Quả có vỏ dai bao xung quanh, thịt quả mềm, màu trắng.
Khi chuối non, vỏ quả có màu xanh, cứng, thịt có nhiều nhựa, vị chát. Khi chín, vỏ quả chuyển sang màu vàng, mềm và có vị ngọt đặc trưng. Đối với chuối chín thường được sử dụng trực tiếp hoặc chế biến thành nhiều loại salad, sinh tố,… Chuối xanh sẽ được chế biến làm nhiều món ăn dân gian hấp dẫn.
2. Quả chuối có mấy loại?
Tại Việt Nam, cây chuối được trồng nhiều với đa dạng chủng loại. Cụ thể, có khoảng 17 loại chuối bao gồm: Chuối tiêu, chuối tây, chuối cau, chuối ngự, chuối tiêu, chuối sứ, chuối hột, chuối bơm, chuối ngốp, chuối lùn, chuối tiêu hồng, chuối laba, chuối táo quạ, chuối già hương, chuối cau lửa, chuối chà bột, chuối cơm,… Ở mỗi loại chuối sẽ có hình dáng, hương vị cũng như công dụng khác nhau.
3. Thành phần dinh dưỡng có trong quả chuối
Nhìn chung, các loại chuối đều chứa những thành phần dinh dưỡng gồm: chất xơ, đường, carb, protein, kali, chất chống oxy hóa và các loại vitamin B6, vitamin C,… Trong đó, thành phần carbs trong chuối xuất hiện dưới dạng tinh bột ở quả xanh và quả chín.
Các loại đường tự nhiên trong quả gồm sucrose, fructose và glucose, hàm lượng có thể đạt hơn 16% trong lượng quả tươi. Trong khi đó, chỉ số đường huyết của chuối lại khá thấp với hàm lượng chất xơ cao, phù hợp với người đang giảm cân.
4. Những tác dụng của quả chuối
Chuối là loại trái cây được biết đến với những giá trị dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe con người. Một số công dụng nổi bật của trái chuối phải kể đến sau đây:
4.1. Giảm cân
Hiện nay, có nhiều phương pháp giảm cân với quả chuối hiệu quả được truyền tai nhau. Theo đó, chuối cung cấp lượng đường tự nhiên, chỉ số đường huyết thấp trong khi hàm lượng chất xơ hòa tan rất cao. Đặc biệt ở chuối xanh, chúng có khả năng làm chậm quá trình tiêu hóa ở dạ dày, nhờ đó giảm cảm giác thèm ăn. Đồng thời, dưỡng chất trong quả chuối vẫn đảm bảo được lượng dinh dưỡng bạn cần hàng ngày.
4.2. Kiểm soát lượng đường trong máu
Chất xơ trong quả chuối có tên là pectin có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu. Thêm vào đó, chuối được xếp hạng là trái cây có chỉ số đường huyết thấp. Điều này đồng nghĩa với việc khi ăn chuối sẽ không gây ra sự gia tăng đột biến của lượng đường trong máu. Tuy nhiên, chúng chỉ thực sự phù hợp với người trưởng thành khỏe mạnh và không khuyến khích ở bệnh nhân tiểu đường type 2.
4.3. Cải thiện hệ tiêu hóa
Chuối rất giàu chất xơ và chất kháng tinh bột. Khi được đưa vào cơ thể, những chất này trở thành thức ăn của vi khuẩn đường ruột có lợi. Nhờ đó, chuối nuôi dưỡng tốt các vi khuẩn có lợi và giúp chúng hoạt động mạnh mẽ và hiệu quả. Ngoài ra, chất xơ pectin có thể bảo vệ cơ thể trước nguy cơ ung thư đường ruột.
4.4. Nâng cao sức khỏe tim mạch
Trong một quả chuối trung bình có khoảng 9% kali trên nhu cầu khuyến nghị hàng ngày. Đây là một con số tương đối lớn trong các loại trái cây. Kali vốn là khoáng chất cần thiết cho nâng cao sức khỏe tim mạch. Theo các nghiên cứu khoa học, người ăn đủ kali có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn 27%. Đồng thời, magie trong quả cũng có tác động tích cực đến hoạt động của tim.
4.5. Hỗ trợ tập luyện cường độ cao
Một nghiên cứu năm 2012 về tác dụng của quả chuối đến những người phải hoạt động cường độ cao được công bố. Theo đó, họ thử nghiệm trên các vận động viên nam trong cuộc đua xe đạp, để mỗi người ăn 1 quả chuối và uống nước sau 15 phút đạp xe. Kết quả cho thấy chuối có thể nâng cao hiệu suất tổng thể đồng thời giảm các triệu chứng sau tập như đau nhức, chuột rút cơ bắp.
4.6. Nâng cao chức năng thận
Tại Mỹ, các nhà khoa học đã thực hiện 1 cuộc nghiên cứu kéo dài 13 năm. Kết quả chỉ ra những người ăn 2 – 3 quả chuối mỗi tuần giảm 33% nguy cơ mắc bệnh thận. Đối với lượng chuối từ 4 – 6 quả mỗi tuần sẽ giảm đến 50% nguy cơ mắc bệnh thận. Vì vậy, ăn chuối có thể giúp duy trì thận hoạt động khỏe mạnh.
4.7. Tăng cường thị lực
Ngoài những công dụng trên, chuối còn góp phần bổ sung vitamin A cho mắt. Kết hợp với các chất như beta, caroten, vitamin E trong giúp tăng cường thị lực, đảm bảo sức khỏe mắt. Ngày nay, công việc phải tiếp xúc nhiều với những đồ điện tử và môi trường ô nhiễm đầy khói bụi khiến mắt bị tổn thương nghiêm trọng. Các bác sĩ nhãn khoa khuyên nên sử dụng 1 quả chuối 1 ngày, ngoài nâng cao thị lực còn giúp ngừa nguy cơ thoái hóa điểm vàng nhờ chất lutein có trong quả này.
4.8. Tăng lượng máu của cơ thể
Thiếu sắt không phải tình trạng hiếm gặp. Người thiếu sắt luôn cảm thấy cơ thể mệt mỏi, tăng cân, khả năng trao đổi chất kém. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, lượng sắt trong một quả chuối có thể giúp cải thiện đáng kể tình trạng này. Theo đó, bên cạnh những phương pháp điều trị thiếu máu có sự can thiệp của y học, bạn có thể sử dụng 1 quả chuối mỗi ngày để bổ sung dưỡng chất và ngăn ngừa bệnh.
4.9. Ổn định huyết áp
Kiến thức y học về huyết áp khẳng định natri và kali có quan hệ mật thiết đến tình trạng huyết áp và những bệnh liên quan. Trong đó, natri cao và kali thấp có thể giảm huyết áp và nguy cơ đột quỵ. Và chuối là loại trái cây vừa đáp ứng đủ 2 tiêu chí này. Loại quả này được khuyến khích sử dụng đối với những người cao huyết áp hoặc những người thường bị đau tim.
4.10. Chống ung thư
Bạn đã từng nghe đến chuối có khả năng chống ung thư hiệu quả chưa? Trên thực tế, chuối có chứa chất chống oxy hóa Delphinidin có thể chống lại các khối u. Nghiên cứu tại các tổ chức y tế Mỹ chỉ ra, Delphinidin có thể phòng và chống lại các tế bào ung thư dạ dày. Chúng đi vào cơ thể và gây ức chế sự phát triển của những khối u.
4.11. Giúp xương chắc khỏe
Chuối có chứa chất fructooligosaccharides có thúc đẩy khả năng hấp thụ canxi của cơ thể. Cụ thể, chất này sẽ lên men trong ruột và giúp cơ thể hấp thụ tối đa lượng canxi từ thức ăn. Người già nên sử dụng chuối để tăng cường sức khỏe xương, giảm nguy cơ các bệnh về huyết áp, tim mạch,… Hiện nay, công trình nghiên cứu về dinh dưỡng trong quả chuối vẫn được mở rộng
5. Món ăn chế biến từ quả chuối
Chuối là trái cây có thể ăn trực tiếp khi quả đã chín. Tuy nhiên, để thay đổi đa dạng thực đơn ăn vặt, bạn có thể thử một vài món dưới đây nhé!
5.1. Kem chuối
Mở đầu danh sách những món từ chuối không thể bỏ qua món kem chuối trứ danh. Bạn có thể cùng con thực hiện món này để bồi dưỡng tình cảm gia đình nhé!
- Bước 1: Chuẩn bị chuối sứ, nước cốt dừa, bột năng, dừa bào sợi, lạc rang, sữa đặc, muối
- Bước 2: Trộn bột năng với nước cốt dừa, sữa đặc và muối cho lên bếp đun đến khi hỗn hợp sệt lại
- Bước 3: Chuối cho vào túi nilon, đập dẹt
- Bước 4: Đổ hỗn hợp sữa đặc, bột năng, cốt dừa đã nấu phủ lên trái chuối dẹt
- Bước 5: Rắc thêm dừa khô và lạc rang lên
- Bước 6: Cho kem vào ngăn đá tủ lạnh và đợi từ 6 – 8 giờ là có thể ăn được
Sự kết hợp giữa vị ngọt thơm của chuối sứ chín, dừa nạo giòn giòn và vị béo ngậy của sữa tạo thành món ăn vặt ngon miệng và đầy dinh dưỡng.
5.2. Bánh chuối hấp
Bánh chuối hấp nước cốt dừa có phần cốt bánh dẻo mềm và hương vị thơm béo. Hãy thử ngay với công thức này nhé!
- Bước 1: Chuẩn bị chuối chín, nước cốt dừa, mè rang, bột năng, bột nghệ, đường
- Bước 2: Chuối cắt lát xếp đều ra khuôn
- Bước 3: Pha bột năng, đường, bột nghệ với nước cốt dừa, trộn đều sao cho bột sánh mịn
- Bước 4: Đổ hỗn hợp bột vừa pha vào khuôn đã có chuối
- Bước 5: Cho khuôn vào hấp khoảng 20 phút đến khi chín là có thể sử dụng
Bạn có thể thêm nước cốt dừa vào thành phẩm để món bánh chuối ngon và béo ngậy hơn nhé!
5.3. Bánh chuối nếp nướng
Tín đồ ăn vặt hẳn sẽ biết đến món bánh chuối nếp nướng ở cổng trường những ngày hè. Không chỉ mang vị ngon khó cưỡng, món ăn này còn vô cùng dễ làm với công thức sau:
- Bước 1: Chuối tây, nước cốt dừa, gạo nếp, lạc, muối, đường, lá chuối
- Bước 2: Nấu gạo nếp với nước cốt dừa đến khi gạo chín mềm
- Bước 3: Dùng xôi trải đều trên lá chuối, để chuối vào rồi cuộn tròn miếng chuối lại
- Bước 4: Cho chuối lên nướng chín vàng giòn
- Bước 5: Gắp chuối ra đĩa thêm nước cốt dừa thêm thơm ngon
Bánh chuối nếp nướng có phần vỏ nếp được nướng giòn, chuối bên trong ngọt mềm cùng nước cốt dừa béo ngậy vô cùng ngon.
5.4. Chuối sấy giòn giòn
Thay vì lo lắng về món chuối sấy ngoài cửa hàng có chất bảo quản không tốt cho sức khỏe, bạn có thể tự làm cho mình món chuối sấy tại nhà ngon giòn hấp dẫn.
- Bước 1: Chuẩn bị chuối chín, bóc vỏ, cắt lát, trải đều ra khay sấy
- Bước 2: Chanh vắt lấy nước cốt, cho vào bình xịt thực phẩm chuyên dụng
- Bước 3: Xit nước cốt chanh lên chuối một lớp mỏng để chuối không bị thâm
- Bước 4: Cho chuối vào lò sấy khoảng 20 phút rồi lấy ra, tiếp tục xịt nước cốt chanh
- Bước 5: Lặp lại bước 4 cho đến khi chuối được sấy chín giòn
Nếu không có máy sấy, bạn có thể tham khảo các cách sấy chuối bằng nồi chiên không dầu hoặc chảo chống dính nhé!
5.5. Salad chuối giảm cân
Trong chuối có nhiều calo và chất xơ, hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Bạn có thể thêm salad chuối vào thực đơn ăn kiêng của mình nhé!
- Bước 1: Chuẩn bị chuối chín, sữa chua, hạt thông, hạt bí, việt quất, mật ong
- Bước 2: Chuối bỏ vỏ, cắt lát
- Bước 3: Trộn chuối cùng toàn bộ nguyên liệu, thêm sữa chua và mật ong
- Bước 4: Trình bày ra đĩa sao cho đẹp mắt và thưởng thức thôi
Công thức làm salad chuối rất đơn giản phải không các nàng. Không chỉ hỗ trợ giảm cân, cân bằng dinh dưỡng, món này còn chăm sóc làn da của bạn từ sâu bên trong đó nhé!
6. Những lưu ý khi sử dụng quả chuối
Quả chuối tuy rất thơm ngon và bổ dưỡng, song bạn vẫn cần hiểu và lưu ý những điều sau khi ăn chuối:
- Hạn chế ăn chuối với sữa chua, nhất là người có bụng dạ yếu, dễ tiêu chảy
- Không ăn chuối khi đói vì có thể làm mất cân bằng tim mạch, đau dạ dày, tổn hại sức khỏe
- Không ăn chuối với khoai tây vì sẽ tạo ra phản ứng hóa học, sản xuất chất độc và tạo ra những đốm nâu trên khuôn mặt
- Không ăn chuối vào buổi sáng vì chất serotonin trong chuối gây buồn ngủ
- Người thừa cân, béo phì không nên ăn chuối vì 2 quả chuối chứa 300 calo – quá nhiều cho một lần nạp năng lượng
- Người mắc bệnh tiểu đường ăn chuối sẽ làm tăng lượng đường trong máu
- Không ăn chuối cùng dưa hấu, đặc biệt với những người bị suy thận
7. Quả chuối mua ở đâu? Giá bao nhiêu?
Hiện nay, bạn có thể dễ dàng mua chuối và các chế phẩm trên khắp các chợ và siêu thị tại Việt Nam. Ngoài ra, chuối cũng thường được người dân bán tại vườn cho những thương lái mua số lượng lớn. Các kênh bán hàng trực tuyến và sàn thương mại điện tử cũng bán không ít những sản phẩm từ loại quả này. Chuối thường được bán theo nải với giá từ 20.000 đồng – 100.000 đồng tùy giống quả.
8. Cách lựa chọn quả chuối ngon nhất
Để chọn được chuối ngon, bạn cần lưu ý những chi tiết sau:
8.1. Đối với chuối xanh
Trước tiên, để chọn được chuối xanh ngon, bạn nên chọn quả có vỏ màu xanh sậm, căng bóng và độ cong của các quả trong 1 nải đều nhau. Khi vỏ chuối chuyển sang màu vàng nhạt, quả đã già, ăn sẽ ngon và nhiều dưỡng chất hơn. Không nên chọn những quả có màu xanh nhạt. Những quả này rất non, dùng nấu canh hay để chín tự nhiên thường có vị nhạt và hơi sượng khi ăn.
8.2. Đối với chuối chín
Để nhận biết những quả chuối chín ngon, bạn cần chú ý kích thước, vỏ và cuống quả. Những quả chuối kích thước lớn thường được bón thuốc để quả to, năng suất. Ngược lại, quả quá nhỏ có thể do chín ép. Vì vậy, bạn nên chọn quả có kích thước vừa phải. Đối với màu quả chín, thường có màu vàng óng tự nhiên và vỏ quả căng mịn. Khi chuối chín, phần cuống cũng chín theo và có màu tương tự như vỏ quả. Hầu hết, mọi người thường lựa chọn quả có lớp vỏ mỏng, ngoài vỏ có vài nốt thâm đen chứng minh chuối đã già và chín tự nhiên. Những quả này có vị ngọt và thơm hơn.
Đối với mỗi nhu cầu sử dụng, bạn cũng cần có cách lựa chọn chuối phù hợp. Trên đây là những thông tin chi tiết về trái chuối được Tuổi trẻ và Sắc đẹp cung cấp. Hy vọng những bài viết hữu ích với bạn và đừng ngại chia sẻ thông tin này đến mọi người nhé!
