Quả chà là được giới chuyên gia đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng. Những năm gần đây, loại quả này trở thành mối quan tâm của nhiều bà nội trợ. Nhiều người sử dụng vị ngọt từ chà là thay thế cho đường trắng nhằm cung cấp lượng đường lành mạnh. Ở bài viết này, Tuổi trẻ và Sắc đẹp sẽ cung cấp những thông tin xoay quanh quả chà là, mời quý bạn đón đọc.
1. Quả chà là là gì?
Quả chà là là loại trái cây chứa nhiều dinh dưỡng. Quả có hình bầu dục, dài khoảng 5 – 7cm. Vỏ quả mỏng, khi non có màu xanh hoặc vàng tươi và dần ngả nâu khi chín. Bên trong thịt quả màu trắng, dạng sợi, hạt màu nâu và rất to. Cây chà là cho ra quả có quanh năm, nhưng để mua được trái ngon nhất, bạn nên mua vào chính vụ từ tháng 11 đến tháng 1.
Cây chà là thích hợp phát triển và sinh trưởng tại các vùng nhiệt đới. Chúng được trồng nhiều ở các nước Châu Á. Tại Việt Nam, chúng được người dân ở các tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long trồng và buôn bán. Tại các nước phương Tây, hầu hết các quả chà là được bày bán là loại sấy khô.
2. Quả chà là có mấy loại?
Trên thị trường hiện nay có 2 loại quả chà là tươi và chà là khô. Trong đó, quả tươi thường có vỏ căng mọng, bên trong chứa nhiều nước. Ngược lại, quả khô trải qua quá trình sấy sẽ bị nhăn vỏ và chỉ còn chút nước để đảm bảo thịt quả được mềm. Theo đó, quả tươi sẽ ít calo hơn chà là khô và thời gian bảo quản cũng ngắn hơn.
3. Thành phần dinh dưỡng có trong quả chà là
Trong quả chà chứa thành phần dinh dưỡng phong phú và đa dạng. Cụ thể, cứ 100g quả chà là sẽ cho 277 calo, 75g chất xơ và 2g protein. Lượng khoáng chất của quả này được đánh giá cao. So với mức tiêu thụ được khuyến cáo hàng ngày, bổ sung 100g loại quả này sẽ cung cấp 20% kali, 18% đồng, 15% mangan, 14% magie,… Ngoài ra, quả chà cũng chứa các vitamin nhóm B và các vitamin C cần thiết cho cơ thể.
4. Lợi ích đối với sức khỏe của quả chà là
Trong y học chỉ ra, quả chà là mang nhiều lợi ích cho sức khỏe. Các dưỡng chất của quả khi đi vào cơ thể sẽ nhanh chóng hấp thu vào cơ thể, hỗ trợ hệ tiêu hóa, cung cấp năng lượng, tăng cường chức năng não,… Cụ thể, có 8 công dụng điển hình sau đây.
4.1. Có lợi cho hệ tiêu hóa
Chất xơ có quan hệ mật thiết đến sức khỏe hệ tiêu hóa, thúc đẩy nhu động ruột, ngăn táo bón hiệu quả. Lượng chất xơ trong quả chà là còn hỗ trợ dạ dày tiêu hóa thức ăn dễ dàng. Từ đó, phòng ngừa các bệnh liên quan đến dạ dày và rối loạn tiêu hóa.
4.2. Cung cấp năng lượng
Một trong những công dụng tuyệt vời của chà là là cung cấp nguồn năng lượng dồi dào cho cơ thể. Loại quả này giàu các loại đường tự nhiên như glucose, sucrose, fructose giúp bổ sung năng lượng nhanh chóng. Khi đường tự nhiên được hấp thụ vào cơ thể, chúng dễ dàng chuyển hóa thành năng lượng thông qua chức năng gan.
4.3. Thích hợp với bà bầu
Trong những tuần cuối thai kỳ, mẹ bầu nên ăn chà là để thúc đẩy cổ tử cung giãn nở. Điều này giúp giảm đau và giảm nguy cơ khó sinh. Một nghiên cứu trên 69 thai phụ cho thấy, ăn 6 quả chà là mỗi ngày trong 4 tuần trước sinh nâng cao khả năng chuyển dạ tự nhiên hơn. Đồng thời, thời gian chuyển dạ cũng ngắn hơn. Chất tannin của quả này sẽ cung cấp lượng đường và calo tự nhiên giúp duy trì năng lượng trong quá trình sinh.
4.4. Tăng cường chức năng não
Nghiên cứu về tác dụng của quả chà là với sức khỏe não bộ cho kết quả vô cùng khả quan. Loại quả này hữu ích trong việc giảm nguy cơ mắc Alzheimer. Ngoài ra, thử nghiệm trên động vật cho thấy quả này có thể giảm khả năng hình thành các mảng tích tụ trong não. Từ đó giảm nguy cơ rối loạn chức năng của các tế bào não.
4.5. Nguồn đường tự nhiên
Trong trái cây thường chứa loại đường fructose, cung cấp vị ngọt tự nhiên. Bạn có thể sử dụng quả chà là thay thế cho đường trắng khi nấu ăn. Lượng đường trong chà là thích hợp cho những người đang ăn kiêng. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý về lượng calo trong chà là để xây dựng một chế độ ăn phù hợp.
4.6. Hỗ trợ sức khỏe xương
Chà là chứa nguồn khoáng chất tự nhiên dồi dào gồm photpho, canxi, kali, magie. Những chất này hỗ trợ xương chắc khỏe, ngăn ngừa loãng xương đồng thời phòng chống viêm khớp. Bên cạnh đó, quả chà là có tính chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ. Nhờ đó giảm triệu chứng của bệnh khớp hiệu quả
4.7. Hỗ trợ tim mạch
Quả chà là tươi có tác dụng thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu, tốt cho tim mạch. Với hàm lượng chất béo thấp và lượng cholesterol không đáng kể, ăn quả này có thể giúp loại bỏ các cholesterol xấu ra khỏi động mạch. Đồng thời, khoáng chất kali sẽ làm nhiệm vụ kiểm soát huyết áp. Bằng cách này, quả chà là tác động tích cực đến sức khỏe cho tim mạch và loại bỏ nguy cơ mắc các bệnh liên quan.
4.8. Tốt cho bệnh nhân tiểu đường
Mặc dù mang lượng đường tự nhiên dồi dào, nhưng chà là lại có chỉ số đường huyết thấp. Nghiên cứu chỉ ra con số này chỉ dao động từ 35 – 55, hoàn toàn an toàn với người bị tiểu đường. Chính vì vậy, các bác sĩ khuyến khích nên sử dụng vị ngọt của chà là để nấu ăn nhằm hạn chế nguy cơ tăng lượng đường trong máu.
5. Cách món ăn ngon từ quả chà là
Quả chà là vốn là một món ăn vặt vui miệng và dễ dàng kết hợp với nhiều loại thực phẩm. Bổ sung dinh dưỡng từ quả này vào thực đơn hàng ngày của bạn qua những món ăn dưới đây nhé!
5.1. Sinh tố chà là với chuối
Đây là thức uống vô cùng thích hợp với những người ưa ăn ngọt mà lại sợ béo đây! Chuối và chà là đều chứa vị ngọt tự nhiên và mang nhiều dinh dưỡng. Bởi vậy, món sinh tố này không cần thêm bất kỳ chất tạo ngọt nào nữa. Thực hiện như sau:
- Bước 1: Chuẩn bị chuối chín vừa, chà là khô, sữa hạnh nhân, bột thảo quả, chanh
- Bước 2: Sơ chế nguyên liệu và cho toàn bộ chúng vào máy xay sinh tố, xay khoảng 1 phút
- Bước 3: Đổ hỗn hợp ra ly rồi thêm chút bột quế cho thơm
Bạn có thể thêm hạt chia để bổ sung protein cho thức uống nhanh này nhé!
5.2. Salad chà là, hạnh nhân và cam
Sự kết hợp của quả chà là tươi cùng cam và hạnh nhân sẽ tạo ra món salad hoa quả đầy hấp dẫn. Công thức 3 bước ngay dưới đây!
- Bước 1: Chuẩn bị hạnh nhân, chà là tươi, cam, dầu dừa, siro agave, quế
- Bước 2: Trộn đều dầu dừa, siro, quế, hạnh nhân sao cho hỗn hợp trên bao phủ quanh hạt
- Bước 3: Rải đều những hạt hạnh nhân vừa trộn và bỏ vào lò nướng trong vòng 10 phút
- Bước 4: Cam gọt vỏ, thái lát và bỏ hạt, chà là thái lát
- Bước 5: Bày hạnh nhân, cam, chà là ra đĩa và thưởng thức thôi!
Nên bày trên đĩa màu trơn trắng hoặc nâu để tăng độ bắt mắt cho món ăn nhé!
5.3. Chà là làm mứt
Nhiều người sử dụng chà là làm mứt, nhâm nhi khi xem phim, đọc sách, làm việc,… Đây là món quà vặt có thể tự làm tại nhà đơn giản và hấp dẫn. Bạn có thể tham khảo cách làm sau:
- Bước 1: Chuẩn bị quả chà là tươi, quả to đều, vỏ màu vàng cam nhẵn mịn, không dập nát
- Bước 2: Làm sạch chà là rồi đảo đều với đường và ngâm khoảng 5 tiếng cho đường ngấm
- Bước 3: Cho chà là ngâm đường lên bếp bắt đầu sên với lửa nhỏ liu riu
- Bước 4: Đảo đều đến khi đường cạn, mứt chuyển sang màu nâu sệt sệt là xong
Ngoài ra, bạn có thể dùng lò sấy để mứt khô hơn. Khi mứt nguội hoàn toàn, bạn đựng vào lọ thủy tinh đậy kín và sử dụng dần.
5.4. Gà hầm chà là
Món ăn này có nguồn gốc từ xứ sở Maroc. Người Maroc thường ăn món này trong những ngày đông lạnh giá. Bạn có thể tham khảo công thức được biến tấu hợp với người Việt dưới đây.
- Bước 1: Chuẩn bị quả chà là, thịt gà, cà rốt, hành tây, cà chua, gia vị
- Bước 2: Làm sạch thịt gà, cắt miếng vừa ăn, ướp mắm và hạt tiêu
- Bước 3: Đảo sơ thịt gà cho ngấm gia vị
- Bước 4: Phi thơm hành, gừng, quế, cà chua rồi cho nước luộc gà vào đun sôi
- Bước 5: Cho gà và cà rốt vào hầm trong 20 phút
- Bước 6: Cắt đôi chà là rồi cho vào nồi hầm khoảng 15 phút rồi tắt bếp
Gà hầm chà là có công dụng dưỡng da, bổ phổi, cấp nước,…Món canh này rất phù hợp cho người da khô, tạo độ ẩm tự nhiên cho da, giảm nhăn, nẻ da.
5.5. Sữa chà là macca
Sữa chà là hạnh nhân thơm ngọt tự nhiên, vừa giúp cơ thể thu nạp chất béo lành mạnh, vừa không lo tăng cân. Cách làm thức uống này vô cùng đơn giản như sau:
- Bước 1: Chuẩn bị hạt macca, quả chà là khô
- Bước 2: Hạt macca tách lấy nhân, ngâm trong khoảng 8 tiếng
- Bước 3: Xay nhuyễn hạt macca cũng chà là khô với nước lọc
- Bước 4: Lọc bã lấy nước và đun trong khoảng 5 – 10 phút
- Bước 5: Sau khi nước sôi đã cho thành phẩm sữa chà là macca thơm ngon bổ dưỡng
Nhanh tay ghi lại công thức này để bổ sung vào thực đơn giải khát đầy dinh dưỡng của bạn nào! Bạn có thể để sữa lạnh hoặc thêm chút đường nếu muốn uống ngọt hơn.
6. Nên sử dụng quả chà là khô hay tươi?
Để trả lời cho câu hỏi nên sử dụng quả chà là tươi hay khô, chúng ta cần hiểu rõ sự khác biệt giữa 2 loại quả này:
- Về thời hạn sử dụng: Chà là khô có thời gian sử dụng lâu hơn, nếu bảo quản tốt, thời gian có thể lên đến 18 tháng Advertisement
- Về calo: Sau khi sấy khô, độ ẩm giảm khiến lượng đường trong chà là khô cô đặc, tăng cường hàm lượng calo
- Về carb: Trên thực tế, hàm lượng các chất dinh dưỡng đa lượng trong quả khô gấp 2 lần quả tươi
- Về vi chất dinh dưỡng: Nghiên cứu chỉ ra, quả khô là nguồn cung cấp sắt và canxi tốt hơn so với quả tươi
Như chúng ta thấy, quả khô vốn có nhiều dưỡng chất hơn quả tươi. Đồng thời chúng cũng dễ dàng bảo quản để sử dụng lâu dài. Vì vậy, lời khuyên dành cho bạn là nên sử dụng quả khô cho các món ăn hàng ngày hơn là quả tươi. Tuy nhiên, điều này vẫn cần phụ thuộc vào nhu cầu cũng như sở thích của bạn.
7. Những lưu ý khi sử dụng quả chà là
Khi sử dụng bạn cần lưu ý những điều sau để tránh gây ra những hậu quả không đáng có.
- Trong chà là có chứa chất tyramine, có thể gây ra tính trạng đau đầu khi ăn nhiều.
- Lưu ý lượng ăn mỗi ngày vì lượng đường trong chà là rất cao, lên đến 60% quả.
- Nên ăn chà là vào bữa sáng giúp no lâu hơn và nhiều năng lượng cho ngày mới hơn
- Ănchà là khi đói giúp giảm nhanh cơn đói, không bị tụt huyết áp
- Quả chà là giàu calo vì vậy, người có ý định giảm cân nên chú trọng liều lượng khi sử dụng
- Không mua chà là khô quá giòn vì lượng dinh dưỡng đã bị giảm đi đáng kể
8. Quả chà là bao nhiêu tiền? Mua ở đâu?
Chà là tươi thường có giá cao hơn chà là khô. Trong đó, 1kg quả tươi giá khoảng từ 500.000 – 700.000 đồng. Quả khô chỉ có giá từ 75.000 – 165.000 đồng/kg. Hiện nay trên thị trường, bạn có thể dễ dàng mua quả chà là ở những cửa hàng trái cây, siêu thị. Ngoài ra, quả này cũng được bán ở những kênh bán hàng online hoặc sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, nếu mua hàng trực tuyến, bạn nên chọn nơi bán uy tín để đảm bảo nhận được quả ngon và tươi.
9. Cách bảo quản quả chà là tốt nhất
Đối với quả chà là khô, bạn nên cất trong hộp kín, bảo quản ở trong tủ lạnh với nhiệt độ phù hợp. Cách này sẽ bảo quản được chà là trong vài tháng đến một năm. Khi để lâu, đường trong chà là thường di chuyển lên bề mặt tạo ra những đốm trắng. Bạn không cần lo lắng vì chúng chỉ là hiện tượng tự nhiên và không mấy ảnh hưởng đến dinh dưỡng trong quả. Ngoài ra, để bảo quản lâu hơn, bạn có thể cho chà là khô lên ngăn đá.
Đối với quả chà là tươi, bạn cần kiểm tra các quả tươi, lành lặn và không bị thối. Điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của các quả trong hộp. Khi có 1 quả thối, chúng có thể khiến cả hộp thối nhanh hơn. Thông thường, chà là tươi để trong ngăn mát có thể bảo quản được khoảng 3 – 5 ngày. Tuy nhiên, lưu ý không rửa quả trước khi để lạnh, vì rửa có thể khiến quả nhanh hỏng hơn.
Quả chà là tươi hay khô đều mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trên đây là thông tin tổng hợp về quả chà là, lợi ích cũng như các món ăn được chế biến từ chúng. Hãy cùng Tuổi trẻ và Sắc đẹp thêm quả này vào thực đơn hàng ngày để cảm nhận sức khỏe thay đổi rõ rệt nhé!
