Quả la hán là đặc sản vùng Quảng Tây, Trung Quốc. Chúng thường được sử dụng để chế biến các loại nước giải khát nhiều người ưa thích. Bên cạnh đó, la hán cũng mang những công dụng điều trị bệnh đặc biệt. Cùng Tuổi trẻ và Sắc đẹp tìm hiểu về loại quả này trong nội dung dưới đây nhé!
1. Giới thiệu về quả la hán
Quả la hán là một vị thuốc Đông y, có vị mát, tính ngọt, được ứng dụng trong nhiều bài thuốc trị cảm, ho. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người chưa biết đến hình dáng cũng như nguồn gốc thực sự của loại quả này. Vậy cùng tìm hiểu chi tiết về trái la hán trong nội dung dưới đây nhé!
1.1. Đặc điểm
Quả la hán hay còn được gọi là giả khổ qua, quả mộc miết, la hán quả,… tùy theo từng địa phương. Quả có hình tròn, nhỏ, đường kính khoảng 4 – 6cm với lớp vỏ cứng, màu nâu hoặc xanh nâu. Bên trong, phần thịt và phần hạt xếp sát nhau thành từng lớp. Quả có vị ngọt, tính mát. Ngày nay, người ta thường sử dụng trái la hán dưới dạng khô, dạng bột hoặc dạng viên,…
1.2. Nguồn gốc
Quả la hán có nguồn gốc từ miền Bắc Thái Lan và miền Nam Trung Quốc. Cụ thể, chúng xuất hiện vào khoảng thế kỷ XIII ở 2 tỉnh Quảng Tây và Quế Lâm của nước này. Cái tên la hán quả vốn bắt nguồn từ một môn phái Thiếu Lâm tự. Các đại sư tại đây thường sử dụng la hán để nấu nước uống nhằm tăng cường sức khỏe, kéo dài tuổi thọ. Hiện nay, la hán được nhân giống rộng rãi trên khắp thế giới, phổ biến tại các quốc gia châu Á và trong đó có Việt Nam.
1.3. Mùa thu hoạch
Cây la hán thường cho trái chín vào tháng 7 đến tháng 9. Khi thu hái, người nông dân sẽ chọn những quả già, kích thước lớn, vỏ cứng và chắc. Quả trên cây sẽ có màu xanh, sau khi hái để khoảng 8 – 10 ngày dưới nhiệt độ bình thường vỏ quả sẽ dần chuyển sang màu nâu. Người dân sẽ dùng lửa sấy liên tục trong vòng 1 tuần tiếp theo để quả khô hẳn, khi gõ có tiếng kêu là đã có thể sử dụng.
2. Thành phần hóa học có trong quả la hán là gì?
Theo tài liệu y học cho thấy, thành phần hóa học trong la hán quả gồm đường, saponin tritecpen, D-mannitol, protein, vitamin C, sắt, mangan, kẽm, natri,… Trong đó, glucose được tìm thấy chủ yếu trong thịt quả. Đồng thời, quả chứa mogroside – chất tạo ngọt tự nhiên không hề gây hại với hàm lượng cao gấp 300 lần tìm thấy ở mía. Hạt la hán có 41% acid béo tự nhiên, khi hấp thụ vào cơ thể chúng đóng vai trò hỗ trợ chuyển hóa chất béo và trao đổi chất, chăm sóc cơ thể khỏe mạnh.
3. Những tác dụng của quả la hán đối với sức khỏe nhất định cần biết
Trong y học cổ truyền, trái la hán có vị ngọt, tính mát, không chứa độc, có công dụng thanh nhiệt, giảm sốt, trị ho, chữa viêm phế quản,… Trong y học hiện đại, la hán có tác dụng tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa, điều trị đái tháo đường, nhuận tràng, giảm viêm và chống dị ứng.
3.1. Hỗ trợ điều trị ung thư
Chất chống oxy hóa trong quả la hán là một phần quan trọng trong công cuộc chống lại gốc tự do và ngăn ngừa ung thư. Nhiều nghiên cứu khẳng định việc bổ sung chất này giúp giảm số lượng gốc tự do trong cơ thể. Từ đó bảo vệ tế bào khỏe mạnh khỏi những ảnh hưởng tiêu cực của gốc tự do. Bên cạnh đó, bổ sung chất chống oxy hóa trong la hán quả còn giúp chống lão hóa, dưỡng da trẻ đẹp, bảo vệ tim mạch, tăng chức năng não và hỗ trợ sinh sản.
3.2. Ngừa béo phì, tiểu đường
Trong y học cổ truyền Trung Quốc, người xưa dùng loại quả này làm vị thuốc chính để điều trị bệnh tiểu đường. Theo đó, la hán quả có công dụng điều hòa đường huyết, kích thích sản sinh insulin. Nhờ đó loại bỏ bệnh đái tháo đường hiệu quả. Bên cạnh đó, la hán quả có lượng calo thấp, giúp ngăn ngừa nguy cơ béo phì và các bệnh liên quan.
3.3. Thanh nhiệt, thải độc
La hán có tính mát, chứa nhiều dinh dưỡng, có thể thanh nhiệt và giải độc gan hiệu quả. Nghiên cứu chỉ ra uống 1 cốc nước la hán mỗi ngày giúp tăng tuổi thọ gan và duy trì gan hoạt động bình thường. Qua đó, ngăn ngừa nguy cơ gây các bệnh về gan như xơ gan, viêm gan hoặc ung thư gan. Trong trường hợp vận động cường độ cao, một cốc nước la hán sẽ cung cấp khoáng và ion thần tố cho cơ thể, giảm thiểu tình trạng mệt mỏi sau tập luyện.
3.4. Dưỡng da trắng đẹp
Công dụng đặc biệt của la hán được phái đẹp ưa thích chính là dưỡng da trắng mịn rạng ngời. Theo đó, quả này chứa hàm lượng vitamin C lớn, giúp cung cấp độ ẩm, dưỡng trắng và hạn chế tối đa những tác hại của môi trường bên ngoài. Đồng thời, với tác dụng thanh nhiệt, sử dụng la hán có thể ngăn ngừa mụn nhọt, nám, tàn nhang từ sâu bên trong. Vì vậy, đừng ngại bổ sung thức uống này trong thực đơn hàng ngày nhé!
3.5. Ngừa bệnh tim mạch
Quả la hán đem đến giải pháp chăm sóc đặc biệt đối với trái tim của bạn. Theo đó, các dưỡng chất trong quả này có thể hạ thấp lượng cholesterol xấu, tăng cường sản sinh cholesterol tốt, hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Bên cạnh đó, nó cung cấp một lượng lớn các chất cần thiết cho một trái tim khỏe mạnh như kali, kẽm, mangan,… Nhờ đó, ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến tim hiệu quả.
3.6. Tăng cường miễn dịch
Trong số những chất dinh dưỡng cần thiết cho hệ miễn dịch, quả la hán đã cung cấp vitamin C, sắt, kẽm, flavonoid,… Khi hấp thụ vào cơ thể, chúng cung cấp dưỡng chất cho các tế bào ở hệ thống phòng thủ tự nhiên trở lên lớn mạnh. Từ đó bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn, virus, ký sinh trùng và nấm gây bệnh.
3.7. Bổ máu
Thiếu máu hay thiếu sắt có thể ảnh hưởng tới hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Vì vậy, bổ sung sắt trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày là điều cần thiết. Trong đó, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên nên uống nước la hán mỗi ngày. Bên cạnh lượng sắt tự nhiên vốn có, la hán còn cung cấp vitamin C giúp cải thiện lưu lượng máu, tăng khả năng hấp thụ sắt từ các thực phẩm khác.
4. Top 8 bài thuốc chữa bệnh từ quả la hán vô cùng hiệu quả
Trong đông y, trái la hán là một vị thuốc tính mát, vị ngọt, có tác dụng bổ phế, nhuận tràng. Chúng thường được sử dụng cho trường hợp mắc các bệnh đường hô hấp, đường tiêu hóa, đái tháo đường,… Một số bài thuốc được chế biến từ trái la hán cho công dụng trị bệnh vô cùng hiệu quả được liệt kê trong nội dung dưới đây.
4.1. Bài thuốc trị táo bón
Trường hợp bị táo bón bạn chỉ cần lấy 1 – 2 trái la hán nghiền vụn. Sau đó, dùng bột pha hãm như pha trà làm nước uống hàng ngày. Sử dụng thường xuyên để cải thiện tình trạng táo bón và hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Nước la hán cũng giúp thanh nhiệt, giải độc, ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh đường ruột. Bạn cũng có thể sử dụng nước này để chữa viêm họng, khản tiếng, mất tiếng.
4.2. Bài thuốc trị viêm phế quản
Để điều trị viêm phế quản, cảm mạo, ho có đờm, bạn chỉ cần sắc nước la hán quả và hạnh nhân theo tỉ lệ: 1 trái la hán kết hợp với 10gr hạnh nhân. Sau đó, nghiền vụn phần la hán cho dưỡng chất nhanh chóng hòa vào nước, sắc cùng hạnh nhân trong khoảng 30 phút. Khi nước cô đặc, đổ ra chén và uống khi còn ấm. Thực hiện 1 lần/ngày sẽ cảm nhận được tình trạng phế quản cải thiện rõ rệt.
4.3. Điều trị ho gà
Trong y học cổ truyền, nước la hán mứt hồng có thể điều trị ho gà, dị ứng hiệu quả. Theo đó, bạn chỉ cần chuẩn bị 1 trái la hán, 1 quả hồng khô rồi nghiền vụn. Sau đó cho toàn bộ nguyên liệu vào nồi, sắc lấy nước cô đặc, uống 1 lần/ngày. Kiên trì trong khoảng 3 ngày sẽ thấy tình trạng ho, dị ứng chấm dứt hoàn toàn.
4.4. Bài thuốc nhuận tràng
Nước la hán bàng đại hải không chỉ giúp điều trị đại tiện táo kết và đường ruột táo nhiệt hiệu quả mà còn được thực hiện với công thức vô dùng đơn giản. Bạn chỉ cần nấu 1 quả la hán với 3 hạt bàng đại hải trong vòng 1 giờ đồng hồ. Đến khi thu được phần nước cô đặc, để nguội và chia làm 2 phần uống trong ngày. Bài thuốc này có thể sử dụng an toàn với trẻ nhỏ.
4.5. Bài thuốc trị ho khan
La hán quả vốn là một thành phần dược liệu trong các loại siro bổ phế. Ngoài việc mua chúng tại các hiệu thuốc, bạn cũng có thể tự nấu siro bối mẫu la hán quả, dùng cho trị viêm phế quản, viêm họng, ho khan,… Hãy chuẩn bị 10gr xuyên bối mẫu và 1 quả la hán đã nghiền vụn, thêm đường hoặc mật ong và nấu kỹ để thu được hỗn hợp cô đặc. Sau đó, đổ ra chén và chia làm 2 lần uống trong ngày. Người bị lao phổi có thể sử dụng bài thuốc này thường xuyên để cải thiện tình trạng bệnh.
4.6. Hỗ trợ điều trị lao
La hán nấu canh có thể hỗ trợ điều trị lao hiệu quả. Bạn nấu 50gr la hán quả với 100gr thịt lợn nạc, thêm gia vị vừa ăn và dùng trong bữa cơm hàng ngày. Vị ngọt thanh của la hán, kết hợp với vị đậm đà của thịt sẽ tạo ra món canh vô cùng hấp dẫn. Bên cạnh đó, món canh này còn có công dụng bồi bổ cho sức khỏe, tăng cường chức năng hô hấp.
4.7. Thải độc gan
Nước la hán quả là một loại nước giải khát giúp thanh nhiệt tức thì. Khi sử dụng lâu dài cho kết quả thải độc gan hiệu quả, duy trì ổn định chức năng gan. Bạn chỉ cần nấu la hán với nước ở nhiệt độ 70 độ C, để nguội và dùng uống hàng ngày. Ngoài ra, bạn có thể nấu cùng sâm, bí đao, mía, râu ngô hoặc các loại thảo được khác để tăng thêm hiệu quả.
4.8. Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Đối với người bị tiểu đường thường phải áp dụng chế độ ăn rất nghiêm ngặt. Trái la hán thường được dùng để tạo vị ngọt thay thế đường trong các món ăn của họ. Bạn cần sử dụng 2 – 3 quả la hán nấu lấy phần nước cô đặc. Đợi dung dịch nguội thì đổ vào lọ bảo quản để dùng dần. Khi sử dụng, bạn lấy một ít hỗn hợp rồi thêm vào thức ăn hoặc đồ uống để tạo vị ngọt.
5. Giải đáp: Uống nước quả la hán hằng ngày có tốt không?
Nước la hán được ví như một loại “thực phẩm chức năng” an toàn từ thiên nhiên. Quả có tính “hàn” và thích hợp với những người có thể chất “nhiệt”. Với người có thể chất khỏe mạnh, có thể sử dụng hằng ngày như một loại nước giải khát. Cụ thể, mức trung bình cho một người trưởng thành là 1 – 2 quả la hán nấu với 1,5 – 2 lít nước và uống trong ngày. Tuy nhiên, với những người có thể chất “hàn” nên hạn chế sử dụng quả này, tránh gây đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.
6. Những ai không nên sử dụng sử dụng quả la hán?
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng nên tránh sử dụng trái la hán khi cơ thể mẫn cảm hay bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của chúng. Đối với trẻ em dưới 6 tuổi, phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Tuyệt đối không tự ý điều chế và sử dụng các bài thuốc từ loại quả này. Đồng thời tránh sử dụng quả có ruột khô, bột, mối mọt,… vì đó là những quả bị hỏng.
7. Giá quả la hán là bao nhiêu? Mua ở đâu?
Trái la hán khô dễ bảo quản và vận chuyển, vì vậy chúng được bán ở khắp các chợ dân sinh, hiệu thuốc đông y, cửa hàng dược liệu hay trong siêu thị. Bạn cũng có thể dễ dàng tìm kiếm và mua nó trên những kênh bán hàng trực tuyến, sàn thương mại điện tử,… Loại quả này hiện có giá dao động khoảng 250.000 đồng/kg tùy theo kích thước và chất lượng quả. Tốt hơn hết, hãy mua quả này ở những địa chỉ uy tín, tránh mua phải hàng giả, hàng nhái hoặc không đạt tiêu chuẩn.
8. Những hình ảnh về quả la hán
Qua bài viết trên, hẳn bạn đã hiểu rõ hơn về quả la hán cũng như thành phần dinh dưỡng và công dụng của nó. Tuổi trẻ và Sắc đẹp cảm ơn bạn đã đọc và đừng ngại chia sẻ những thông tin bổ ích này đến người thân và bạn bè xung quanh nhé!
