Cây lá náng thường được trồng trong vườn nhà, vừa để làm đẹp, vừa làm vị thuốc chữa đau xương khớp, bong gân, té ngã hiệu quả. Tuy nhiên, thảo dược này dễ bị nhầm lẫn với những loại cây khác. Để tìm hiểu chi tiết hơn, mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây.
1. Cây lá náng là cây gì?
Loại cây này còn được gọi là đại tướng quân, náng hoa trắng, tỏi voi,… Thuộc loại cây thân thảo, sống lâu năm, mọc hoang nhưng cũng được trồng nhiều trong vườn nhà làm cảnh. Cây này có tên khoa học là Crinum asiaticum L, họ náng (Amaryllidaceae). Đây là loại cây có nguồn gốc ở Ấn Độ và Indonesia, thường mọc ở những nơi ẩm ướt. Tại nước ta, cây này được trồng ở nhiều nơi từ Nam ra Bắc.
Cây náng có chiều cao trung bình khoảng 1m, hình trứng với đường kính từ 5 – 10cm. Lá của cây náng thuộc lá đơn, thường mọc từ gốc, hình dải ngọn giáo. Chiều dài lá khoảng 1m, chiều rộng từ 5 – 10cm. Hoa mọc thành cụm, mỗi cụm có 6 đến 12 bông hoặc nhiều hơn, màu trắng. Quả cây này hình tròn, mọng, có đường kính 3 – 5cm, chứa một hạt.
2. Có những loại lá náng nào?
Trên thực tế, có hai loại lá này là náng hoa đỏ và hoa trắng. Hiện nay, mọi người thường sử dụng loại hoa trắng để chữa bệnh vì đã được nghiên cứu và chứng minh lâm sàng. Rất nhiều người nhầm lẫn hai loại cây này với nhau vì chúng chỉ khác màu sắc hoa, còn thân và lá cây thì khá giống nhau. Khi cây chưa ra hoa, bạn có thể phân biệt dựa vào cuống, náng hoa đỏ có màu tía còn náng hoa trắng thì có màu trắng.
3. Vị thuốc có trong lá náng
Trong thảo dược này có chứa nhiều hoạt chất ancaloit, được dùng để điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt. Thêm vào đó, các nghiên cứu chỉ ra trong lá cây náng có thành phần làm giảm phì đại lành tính tuyến tiền liệt lên tới 35%. Gấp nhiều lần so với các loại cây chữa bệnh cùng loài khác. Các bộ phận khác trên cây này cũng chứa nhiều thành phần hóa học có lợi cho sức khỏe con người. Rễ chứa alcaloid harcissin (lycorin), hạt chứa crinamin và lycorin, quả chứa ungeremin và criasbetain.
4. Cây lá náng có tác dụng gì?
Theo Đông y, thảo dược này có vị đắng, tính mát, có tác dụng long đờm, nhuận tràng, tán ứ, tiêu sưng, giảm đau,… Trong y học hiện đại, trong cây náng có chứa hoạt chất alkaloid giúp làm giảm các triệu chứng bệnh lên đến 35,4%. Thêm vào đó, các hoạt chất khác còn có công dụng giảm cân, chống viêm, giảm kích thước của khối u hạt đến 25,4%. Ngoài ra, lá náng còn có thể chữa các bệnh sau:
- Bong gân do hoạt động hoặc giãn dây chằng, đau nhức xương khớp
- Rắn cắn, nôn khan
- Giảm triệu chứng tiểu buốt, tiểu đêm, tiểu nhiều lần,…
- Điều trị u xơ tuyến tiền liệt, phì đại tiền liệt tuyến
5. Những bài thuốc chữa bệnh từ cây lá náng
Trong dân gian, lá đại tướng quân được dùng để chữa rất nhiều bệnh như bong gân cổ chân, sưng đau gây ê buốt, trật khớp do bị va chạm mạnh. Một số bài thuốc dưới đây sử dụng thảo dược này bạn có thể tham khảo:
- Chữa bong gân cổ chân: Rửa sạch 30g mỗi loại thảo dược tươi: lá náng và cây mua thấp, 20g cây dạ cẩm, giã nát rồi đắp vào vị trí bị tổn thương rồi băng lại
- Chữa ho khan: Giã nát lá này rồi vắt lấy nước uống, sử dụng 1 – 2 lần sẽ nôn được ra và thấy dễ chịu hơn
- Giảm đau lưng: Rang nóng lá già cây náng hoa trắng cùng muối trắng rồi bọc trong vải thoáng khí đặt ngang dưới vùng thắt lưng, áp dụng liên tục trong 3 – 5 ngày
- Chữa u xơ tuyến tiền liệt, phì đại tiền liệt tuyến: Nấu 6g lá khô, 40g xạ đen, 10g ké đầu ngựa với khoảng 1 lít nước uống mỗi ngày, áp dụng trong khoảng 1 tháng
- Trị bệnh trĩ ngoại: Dùng 30g lá này đun với 1 lít nước, rửa sạch vùng trĩ bằng nước muối pha loãng, chờ nước thuốc nguội rồi đem ngâm rửa vị trí bị trĩ ngoại hàng ngày Advertisement
6. Lá náng mua ở đâu?
Cây đại tướng quân được nhiều người tìm mua về trồng tại nhà để làm cảnh vì màu lá xanh tươi và cho hoa rất đẹp, có mùi thơm dễ chịu khi về đêm. Đồng thời, giúp chữa bệnh cấp bách những lúc té ngã. Bạn có thể tìm mua cây này ở cửa hàng bán giống cây trồng, vườn cây với giá 100.000 – 400.000 VNĐ/cây. Với những ai muốn mua lá về dùng trực tiếp thì có thể mua lá náng khô ở các nhà thuốc nam, cửa hàng bán thảo dược, dược liệu. Giá dao động trong khoảng 80.000 – 150.000 VNĐ/kg.
7. Những lưu ý khi sử dụng lá náng
Tuy là một vị thuốc chữa được nhiều bệnh hiệu quả và an toàn, nhưng nếu sử dụng cây đại tướng quân quá liều hoặc sai cách có thể gây nên phản ứng phụ. Có thể kể đến là: hô hấp không đều, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy, mạch đập nhanh, nhiệt độ cơ thể tăng cao. Các triệu chứng này được gọi là ngộ độc náng hoa trắng.
Khi gặp phải các biểu hiện này, bạn nên ngừng sử dụng dược liệu này và đến bệnh viện kiểm tra. Trước khi đến cơ sở y tế, bạn có thể giải độc bằng cách uống một tách trà đen đặc hoặc nước đường. Ngoài ra, các bạn cũng nên dùng nước muối loãng hoặc uống nước gừng pha giấm theo tỉ lệ 1:2.
Lá náng chứa nhiều thành phần có lợi đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, những thông tin trong bài viết trên đây chỉ mang tính tham khảo. Nếu bạn đọc có nhu cầu sử dụng dược liệu này, thì hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để hạn chế các tác dụng phụ không mong muốn nhé!
