Hạt dổi là thứ gia vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc. Thêm gia vị này vào giúp món ăn có hương vị thơm ngon, hấp dẫn hơn nhiều phần. Hãy cùng Tuổi trẻ và Sắc đẹp tìm hiểu những tác dụng tuyệt vời từ loại hạt này nhé!
1. Hạt dổi là hạt gì?
Dổi là một loại cây rừng thân gỗ, được mọc tự nhiên, cao 15 – 20m, ít cành. Cây sinh trưởng và phát triển trên vùng núi, thời gian thu hoạch thường vào tháng 10 và tháng 11. Để thu hoạch dổi, những người dân bản địa cần giỏi leo trèo để hái, hay chờ dổi chín rụng xuống thì nhặt về để bán.
Hạt dổi được sử dụng làm gia vị cho nhiều món ăn, tạo ra hương vị đặc biệt của Tây Bắc. Ngoài ra, kết hợp loại hạt này cùng mắc khén sẽ tạo thành nước chấm, tẩm ướp cho một số món ăn nổi tiếng như thịt trâu gác bếp, thịt lợn,…
2. Hạt dổi có mấy loại?
Nước ta có 2 loại dổi: Dổi tẻ và dổi nếp. Dồi tẻ là cây chủ yếu lấy gỗ, có hạt cứng, mùi hắc, thường không được sử dụng làm gia vị. Dổi nếp là loại cây lấy hạt, hạt có mùi thơm, phơi khô hoặc đem nướng sẽ dậy mùi hơn rất nhiều, đây là gia vị nổi tiếng của Tây Bắc.
3. Hạt dổi có những tác dụng gì?
Nhắc đến hạt dổi, người ta lại nhắc đến những tác dụng tuyệt vời của nó, như:
3.1. Trị bệnh tiêu hóa
Loại hạt này là bài thuốc quý có khả năng điều trị các bệnh liên quan tới tiêu hóa. Thay vì ăn riêng những món đồ lạnh như tiết canh, hột vịt lộn, ốc,… bạn nên kết hợp chúng với hạt dổi để kích thích tiêu hoá cũng như hạn chế tiêu chảy.
3.2. Trị bệnh xương khớp
Loại hạt này rất tốt cho những người đang mắc bệnh liên quan tới xương như thoát vị đĩa đệm, gai cột sống, thoái hoá khớp. Bạn có thể đem hạt dổi đi ngâm rượu, rồi dùng uống dần.
3.3. Làm gia vị
Ngoài những lợi ích cho sức khỏe, hạt dổi còn được dùng làm gia vị để tăng hương vị cho món ăn. Bạn có thể sử dụng loại hạt này để ướp thực phẩm hay dùng làm nước chấm cho nhiều món thịt khác nhau. Khi ăn sẽ thấy món ăn có vị cay cay, thơm thơm, rất cuốn miệng.
4. Hướng dẫn cách sử dụng hạt dổi
Để hạt dổi “phát huy” được hương vị đặc trưng của mình, bạn cần sử dụng nó đúng cách. Khi làm gia vị chấm, cần nướng trên than củi hay trên bếp gas lửa nhỏ và giã cho hạt vụn ra. Bởi loại hạt này thơm ngon nhất là khi nướng lên. Khi nướng, có thể dùng đũa gắp, hơ trên than hồng, xoay đều tay, ngửi có mùi thơm và thấy hạt phồng lên là được. Nướng xong lập tức giã khi hạt còn độ giòn nóng.
Sau khi giã xong, bạn có thể pha chế nước chấm bằng 2 cách sau:
- Chấm khô: Trộn hạt này cùng với muối, ớt, đem chấm gà, vịt, ngan,…
- Chấm ướt: Thêm hạt này đã giã nhỏ vào nước mắm, làm tương tự cách pha nước mắm chấm thông thường
5. Những món ăn ngon sử dụng hạt dổi
Dổi là loại gia vị đặc biệt, có thể tạo nên rất nhiều món ăn ngon. Dưới đây là một số món ăn hấp dẫn mà bạn có thể tham khảo:
5.1. Hạt dổi ướp thịt
Để có được món ăn thơm ngon, bạn hoàn toàn có thể sử dụng hạt dổi làm gia vị ướp thịt. Đương nhiên, bạn cần chuẩn bị cho mình 500g thịt lợn tươi ngon cùng với muối, hạt nêm và hành khô. Cách tiến hành:
- Bước 1: Mua thịt nguyên miếng, rửa sạch, để ráo nước
- Bước 2: Ướp thịt với hỗn hợp gia vị gồm hạt dổi, muối, mì chính trong 30 phút đến 1 tiếng cho gia vị ngấm vào thịt.
- Bước 3: Mang thịt đi nướng trên bếp than hoặc lò vi sóng, cần lật thịt liên tục để miếng thịt chín đều, đến khi thấy vàng đều 2 mặt thì kiểm tra độ chín rồi thưởng thức.
5.2. Thịt khô gác bếp
Sử dụng hạt dổi làm gia vị tẩm ướp cho món thịt gác bếp hay lạp xưởng sẽ giúp món ăn có hương thơm nồng đượm, chút cay cay the the đầu lưỡi. Sau khi sơ chế thực phẩm, bạn chỉ cần ướp chúng với hạt loại hạt này và các gia vị khác, rồi đem treo gác bếp là được. Đây là món ăn ngon, lạ miệng được rất nhiều người yêu thích khi đến với Tây Bắc.
5.3. Cá nướng Pa Pỉnh Tộp
Đây là một món ăn đặc sản Tây Bắc trứ danh. Sau khi sơ chế cá, bạn chỉ cần ướp với hạt dổi rồi đem đi nướng. Loại hạt này sẽ giúp cá được thơm ngon và đậm vị hơn rất nhiều.
5.4. Sử dụng trong tiết canh
Có thể kết hợp hạt với tiết canh, vừa giúp món ăn tăng thêm hương vị vừa tốt cho sức khỏe, giảm tiêu chảy. Bạn chỉ cần tán hạt đã nướng thành vụn và rắc lên tiết canh và thưởng thức.
5.5. Pha nước chấm
Có thể sử dụng loại hạt này đem pha nước chấm, dùng với một số món ăn như lòng, dồi, thịt lợn, thịt gà, thịt vịt,… để tăng thêm độ ngon của món ăn.
6. Hạt dổi giá bao nhiêu tiền? Mua hạt dổi ở đâu?
Hạt dổi là một loại gia vị quý hiếm, thường chỉ có trên vùng núi. Do đó, giá thành loại hạt này khá cao. Thông thường, giá hạt dổi dao động trong khoảng từ 200.000 – 300.000 đồng/lạng. Bạn có thể tham khảo một số cơ sở uy tín bán sản phẩm này, như: Hoa Ban Food, Bếp Cô Tấm, DienbienFood,…
7. Các bảo quản hạt dổi
Để sử dụng dổi lâu nhất, bạn cần bảo quản đúng cách. Sau khi thu hoạch hạt, cần phơi kỹ cho khô, sau đó đóng kín bao và cất. Muốn hạt bảo quản được lâu nhất, bạn có thể bỏ hũ thủy tinh, đậy kín nắp. Đặc biệt, không nên nướng, rang và xay trước, khi nào cần chế biến mới làm vậy.
Hạt dổi không chỉ là gia vị đặc biệt mà còn là dược liệu tốt cho sức khỏe. Hy vọng Tuổi trẻ và Sắc đẹp đã giúp bạn tìm hiểu thêm nhiều kiến thức về loại hạt này nhé!
