Cây xạ đen có công dụng gì? Khám phá 5 bài thuốc chữa bệnh

Nguyễn Mai 357

Trong những năm gần đây, cây xạ đen được nhiều người biết đến là cây thuốc nam mang đến nhiều công dụng tốt cho sức khỏe người dùng. Đặc biệt, trong nền y học dân tộc, xạ đen là dược liệu quý để chữa trị căn bệnh ung thư. Bài viết sau của Tuổi trẻ và Sắc đẹp sẽ giúp mọi người hiểu tường tận về những công dụng của cây này.

1. Giới thiệu về cây xạ đen 

Cây xạ đen thuộc họ dây gối, có tên khoa học là Celastrus hindsii Benth et Hook. Ngoài tên gọi quen thuộc xạ đen, cây được biết đến với những tên khác là cây ung thư, cây quả nâu, bạch vạn hoa, dây gối,… Chúng mọc nhiều ở khu vực rừng núi như tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Hòa Bình, Điện Biên,…

Xạ đen thường mọc thành bụi và thuộc thực vật dây leo, thân gỗ. Cây có chiều cao trung bình từ 3 – 10m và thân phân thành các cành nhỏ khác nhau. Khi còn non, cành cây màu xám nhạt, không có lông và trưởng thành chuyển màu xanh, có nhiều lông. 

Cây xạ đen có nhiều ở khu vực miền núi phía Bắc nước ta
Cây xạ đen có nhiều ở khu vực miền núi phía Bắc nước ta

Lá xạ đen hình bầu dục, nhọn ở đầu và có chiều dài từ 7 – 12cm, rộng 3 – 5cm. Lá mọc so le nhau, mép có răng cưa, còn cuống lá tương đối ngắn. Hoa cây mọc thành chùm ở nách hoặc ngọn lá có màu trắng. Hoa xạ đen có 5 cánh, với cuống hoa ngắn từ 2 – 4mm. 

Hoa của cây xạ đen thường nở vào mùa hè từ tháng 3 – 5. Khi hoa tàn sẽ kết quả dài giống hình trứng dài 1cm. Quả có màu xanh khi non và chuyển sang vàng khi chín. Mùa quả xạ đen trong năm có từ tháng 8 – 12. 

Loại cây này được người dân thu hái toàn bộ để làm dược liệu chữa bệnh. Để đạt được dược tính cao nhất thì nên chờ xạ đen già hãy thu hoạch. Sau đó, cắt những bộ phận của cây thành những đoạn nhỏ, đem đi rửa sạch rồi phơi khô cho vào túi nilon bảo quản để dùng dần.

2. Cây xạ đen bao gồm những thành phần hóa học quý nào? 

Các nghiên cứu y học cho thấy, xạ đen có nhiều hoạt chất. Tuy nhiên, cây có một số chất đóng vai trò quan trọng trong phòng và chống ung thư như:

– Polyphenol: Axit lithospermic B, kaempferol 3-rutinoside, axit rosmarinic, rutin,…

– Triterpene và Sesquiterpene: Emargintine E, axit glucosyringic, lupenone, estar agarofuran sesquiterpene,…

– Ngoài ra trong xạ đen còn chứa tanin, axit amin và flavonoid.

3. Những công dụng của cây xạ đen không thể thể bỏ lỡ 

Mặc dù là cây thuốc mọc tự nhiên trong các khu rừng ở nước ta nhưng xạ đen lại đem đến những công dụng hết sức bất ngờ cho sức khỏe. Để hiểu rõ thêm về dược liệu, mọi người xem ngay những tác dụng của xạ đen mang lại.

3.1. Tác dụng theo y học hiện đại của xạ đen 

Thành phần hóa học trong xạ đen có tác dụng ức chế tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư phổi và gan. Bên cạnh đó 3 thành phần hóa học trong cây là polyphenol, sesquiterpene và triterpene có những tác dụng dược lý nổi bật như:

Chống khối u: Xạ đen ức chế các tế bào ung thư phát triển nhờ chứa các hợp chất flavonoid, polyphenol và quinone. Nhờ vậy khi sử dụng cây hóa lỏng những tế bào ung thư để dễ dàng đào thải ra ngoài. Từ đó ngăn ngừa hình thành các khối u mới và chống di căn hiệu quả.

Chống oxy hóa: Trong xạ đen có chứa các chất hóa học với khả năng chống lại các gốc tự do rất tốt. Đồng thời còn ngăn chặn những tác hại của gốc tự do đối với tế bào, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh.

Ngăn nhiễm khuẩn: Hợp chất saponin triterpenoid đến từ thảo dược xạ đen giúp chống vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Nhờ công dụng này, xạ đen được sử dụng như một vị thuốc giúp tăng cường hệ miễn dịch.

Xạ đen là dược liệu chữa bệnh cả trong Đông Y lẫn Y học hiện đại
Xạ đen là dược liệu chữa bệnh cả trong Đông Y lẫn Y học hiện đại

3.2. Tác dụng theo Đông y của xạ đen

Theo Đông y, xạ đen có vị chát đắng, tính hàn nên có những tác dụng sau:

– Chữa các bệnh về gan như: xơ gan, viêm gan hoặc gan nhiễm mỡ.

– Chữa khối u và trị các bệnh liên quan đến xương khớp, cột sống. 

– Giúp ổn định huyết áp, hoạt huyết để giải tỏa những căng thẳng, stress.

– Chữa mụn nhọt trên da, đặc biệt giải độc và tiêu viêm rất nhanh.

4. Top 5 bài thuốc giúp chữa bệnh từ cây xạ đen 

Xạ đen là thảo dược lành tính có thể sử dụng ở cả dạng tươi và khô. Dưới đây là 5 bài thuốc trị bệnh từ cây này vô cùng hiệu quả mà bạn không nên bỏ qua.

4.1. Chữa bệnh tiểu đường 

Chuẩn bị các dược liệu gồm 20g xạ đen khô, 15g nấm linh chi và 20g giảo cổ lam. Rửa sạch các nguyên liệu và cho vào ấm sắc cùng với 1 lít nước trên lửa nhỏ tầm 15 phút. Đem hỗn hợp để ra bát để nguội, chia thành 2 phần bằng nhau, uống vào sáng tối sau ăn.

4.2. Bài thuốc hỗ trợ và điều trị ung thư

Lấy 40g xạ đen khô kết hợp với 25g cỏ lưỡi trắng và 7g cam thảo dây khô. Đem các dược liệu rửa sạch cho vào ấm sắc với 1 lít để lấy nước thuốc uống trong ngày. Thực hiện bài thuốc 2 tháng sẽ thấy hiệu quả trị bệnh rõ rệt.

4.3. Chữa các bệnh lý về gan

Người bệnh chuẩn bị 40g xạ đen khô và 30g cà gai leo cùng 15g cây mật nhân. Các nguyên liệu này cho vào ấm sắc thành nước uống hàng ngày. Hỗn hợp nước thu được cần uống hết trong ngày tránh để hôm sau gây ra ôi thiu ảnh hưởng đến gan.

Xạ đen có thể hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan rất tốt
Xạ đen có thể hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan rất tốt

4.4. Chữa lở loét

Lấy khoảng 4 – 5 lá xạ đen rửa sạch và làm nát. Sau đó tiến hành đắp lên vùng da bị lở loét trong vòng 15 phút. Cuối cùng thực hiện rửa sạch với nước lạnh, mỗi ngày đắp lá xạ đen 2 lần để nhanh lành vết thương.

4.5. Giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và điều hòa kinh nguyệt ở phụ nữ

15g mỗi thảo dược gồm xạ đen, giảo cổ lam, nấm linh chi. Làm sạch các nguyên liệu và đem đi sắc với 2 lít nước để uống. Thực hiện bài thuốc này trong 1 tháng bạn sẽ giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và điều hòa kinh nguyệt.

5. Giải đáp: Uống xạ đen hàng ngày có tốt không?

Để có đáp án cho câu hỏi uống xạ đen có tốt không cần hiểu rõ về dược tính của cây. Trong thực vật xạ đen có chữa những dưỡng chất có tác phòng chống và ngăn ngừa các tế bào ung thư hình thành, phát triển. Do vậy, xạ đen là thảo dược tốt cho sức khỏe mà người bệnh có thể dùng hàng ngày. Liều lượng tốt nhất để uống dược liệu là không vượt quá 20g/ngày.

Chỉ nên uống 20g xạ đen/ngày
Chỉ nên uống 20g xạ đen/ngày

6. Vậy những ai không nên uống cây xạ đen?

Một số người dùng nếu không tương thích với những thành phần trong xạ đen sẽ gây ra những hiện tượng như đầy bụng, đi ngoài, tụt huyết áp, buồn ngủ, đau đầu,… Do đó để tránh những tác dụng phụ không đáng có xảy đến với cơ thể, những đối tượng nên tránh sử dụng xạ đen.

– Thảo dược xạ đen không tốt cho những người bị các vấn đề về thận.

– Ở thời kỳ mang thai nhạy cảm, chị em cần tránh sử dụng xạ đen.

– Người bệnh đang bị huyết áp thấp cũng tuyệt đối không sử dụng xạ đen.

– Xạ đen không thích hợp với trẻ nhỏ. 

– Nếu đang bị tiêu chảy hoặc đầy bụng cũng không nên uống nước xạ đen.

7. Những hình ảnh để nhận biết cây xạ đen 

Quả xạ đen mang đến nhiều tác dụng quý cho sức khỏe
Quả xạ đen mang đến nhiều tác dụng quý cho sức khỏe
Hoa xạ đen mọc thành chùm ở đầu ngọn
Hoa xạ đen mọc thành chùm ở đầu ngọn
Ngoài tên gọi xạ đen cây còn có tên khác là bách giải
Ngoài tên gọi xạ đen cây còn có tên khác là bách giải
Trong xạ đen có thành phần flavonoid giúp chống ung thư
Trong xạ đen có thành phần flavonoid giúp chống ung thư

Như vậy, Tuổi trẻ và Sắc đẹp đã gửi đến bạn đọc những tác dụng và bài thuốc chữa bệnh hiệu quả từ cây xạ đen. Tuy nhiên, mọi người ghi nhớ rằng trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc nào từ xạ đen cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước nhé.

Chuyên mục: Cây thuốc nam

5 ( 2 bình chọn )

Tin liên quan

Tin mới nhất