Trong bài thơ “Tử đằng thụ” của nhà thơ Lý Bạch có câu thơ “Hương phong lưu mỹ nhân” cho thấy tử đằng là loài hoa rất đẹp, có hương thơm ngát, lưu luyến lòng người. Hãy cùng Tuổi trẻ và Sắc đẹp tìm hiểu về loài hoa đặc biệt này qua bài viết dưới đây.
1. Hoa tử đằng là gì?
Hoa tử đằng có pháp danh khoa học là wisteria sinensis là một loại thực vật thuộc họ đậu. Ở Việt Nam có nhiều tên gọi khác như dây sắn tía, chu đằng,…Nó là loại dây leo, thân gỗ, rụng lá, thân cây có hình dạng uốn cong. Mỗi dây có thể dài đến 20 – 30m, trên cọc, giá đỡ hoặc cây chủ, dây quấn theo chiều kim đồng hồ.
Lá cây có màu xanh lục, sáng bóng, hình lông chim kép, mỗi lá dài khoảng 10 – 30cm, mọc đối xứng nhau. Hoa thường có màu trắng, tím hoặc xanh lam, mọc trên các rãnh dài khoảng 15 đến 20cm. Khi hoa nở sẽ có mùi thơm giống như mùi của quả nho.
Quả có dạng đầu dẹt, màu nâu, bề mặt mịn màng, dài khoảng 5 – 10cm. Hạt khá dày, hình đĩa, có đường kính khoảng 1cm, xếp cách đều bên trong quả. Quả sẽ chín vào mùa hè rồi nứt ra, giải phóng hạt, những quả rỗng sẽ tồn tại đến mùa đông rồi rụng xuống.
2. Nguồn gốc của hoa tử đằng
Hoa tử đằng được cho là cây bản địa của Trung Quốc, được trồng nhiều ở các vùng như Quảng Tây, Quý Châu, Hà Bắc, Hà Nam, Hồ Bắc, Sơn Tây và Vân Nam. Ngoài ra nó cũng được trồng tại Nhật Bản, một số nơi ở châu Âu. Tại Việt Nam, loài hoa này mới được trồng rộng rãi khoảng 6 – 7 năm gần đây.
3. Truyền thuyết hoa tử đằng
Truyền thuyết hoa tử đằng nói về một câu chuyện tại vương quốc nọ. Nơi ấy bị những con quỷ canh giữ, chúng bắt hết phụ nữ và trẻ em gái làm nô lệ. Gia đình kia có bà mẹ và 3 người con trai, 3 anh chàng đã chia nhau canh gác ở nhà để bảo vệ mẹ. Họ lần lượt cầm thanh kiếm sáng và canh giữ ngôi nhà.
Đến lượt của người con út, một con quỷ đã biến thành cô gái đẹp lừa bắt mất bà mẹ đi. Chàng út vô cùng hối hận, anh đã cầm thanh kiếm và một ít đồ ăn, lên đường tìm mẹ. Trên đường đi, chàng trải qua 3 lần thử thách lòng nhân hậu của ông cụ và được ông dạy cho một câu thần chú có thể biến hóa theo ý mình. Tuy nhiên, câu thần chú ấy chỉ được dùng 2 lần, lần thứ 3 phải trở thành người ngay nếu không thì sẽ phải sống trong hình dáng ấy mãi mãi.
Để cứu mẹ chàng trai đã biến thành dòng sông, con ngựa. Khi lũ quỷ đuổi đến, chàng đã biến thành cái cây với những tán lá xum xuê, chùm hoa dài rủ xuống. Chàng trai đã cứu được mẹ nhưng mình lại trở thành cãi cây mãi mãi. Sau này, cái cây ấy được gọi là hoa tử đằng, mang ý nghĩa của tình mẫu tử bao la.
4. Phân loại hoa tử đằng
Hiện nay, trên thế giới có khoảng 10 loại hoa. Một số giống cây tử đằng phổ biến như:
- Tử đằng Trung Quốc: Tên khoa học là Wisteria sinensis, thân xoắn ngược chiều kim đồng hồ, lá có màu ngả nâu, hoa có màu xanh tím, tím hoặc đỏ tím
- Tử đằng Nhật Bản: Tên khoa học là Wisteria Floribunda, thân xoắn theo chiều kim đồng hồ, lá màu xanh nhạt, nở lâu và thơm ngát
- Tử đằng Mỹ: Thân xoắn ngược chiều kim đồng hồ, hoa thường bị che lấp sau tán lá
5. Những tác dụng của hoa tử đằng
Cây tử đằng có thể trồng làm cảnh, với những bông hoa đẹp, rất đặc biệt sẽ tô điểm thêm cho ngôi nhà bạn. Ngoài ra, loại hoa này cũng hay được dùng làm cây lấy bóng mát, tạo cảnh quan cho không gian thêm xanh, đẹp. Tuy nhiên, đây cũng là một loài cây có khá nhiều độc tố, cần lưu ý khi tiếp xúc, đặc biệt là trẻ em.
Trong y học, thân, vỏ hoa và quả của cây đều có thể dùng làm thuốc có tác dụng như tiêu độc khử trùng, hỗ trợ đường tiêu hóa. Lá non và cánh hoa có thể làm thực phẩm như kem, siro,…
6. Ý nghĩa của hoa tử đằng
Hoa tử đằng được trồng ở nhiều nơi, mỗi đất nước nó lại có những ý nghĩa riêng. Nhưng nhìn chung, loài hoa này đều mang ý nghĩa cho tình yêu, tình cảm gia đình, đôi lứa.
- Trung Quốc: Tình bạn cao cả, sự gắn bó, cảm phục cho nhau
- Nhật Bản: Tình yêu thuần khiết và bất diệt, sự vun đắp tình cảm lứa đôi
- Châu Âu: Lòng yêu mến, tâm hồn đồng điệu của tri kỉ
7. Ý nghĩa phong thủy
Theo quan niệm của người Á Đông, hoa tử đằng có ý nghĩa đặc biệt trong phong thủy. Nó mang lại sự may, mắn và khởi đầu thuận lợi cho gia chủ, nên thường được dùng làm cây bonsai trong nhà, văn phòng làm việc. Ngoài ra nó giống như một lời chào mừng, thái độ hân hoan chào đón nên thường được dùng làm món quà gặp mặt.
Ngoài ra, nó còn có ý nghĩa thể hiện tình cảm, tình yêu của mình. Bó hoa như một lời thổ lộ thầm kín với đối phương. Đây cũng là đại diện cho sự nhiệt huyết, sức trẻ, sống hết mình với bản thân của những người trẻ. Bởi nhiệt huyết và đam mê của họ giống như thời gian không hữu hạn và luôn trường tồn, vĩnh cửu.
8. Ý nghĩa theo màu
Hoa có 3 màu chính là trắng, hồng tím. Mỗi màu hoa đều có những nét đẹp riêng và mang ý nghĩa khác biệt
8.1. Hoa tử đằng trắng
Màu trắng là màu sắc đại diện cho sự tinh khôi, trong sáng. Hoa tử đằng trắng đại diện cho mối quan hệ gắn bó, trong sáng và không vụ lợi. Ngoài ra, giống hoa này còn là lời chúc may mắn, thuận lợi dành cho đối phương.
8.2. Hoa tử đằng hồng
Hoa tử đằng hồng mang ý nghĩa tượng trưng cho một tình yêu sâu đậm, nồng nhiệt và vô cùng lãng mạn. Đây là loại hoa thích hợp để tặng cho người thương với những ý nghĩa đặc biệt, thay cho lời yêu ngọt ngào.
8.3. Hoa tử đằng tím
Màu tím là màu sắc của sự thủy chung, gắn bó. Tử đằng tím đại diện cho sự vĩnh cửu, trường tồn với thời gian. Ngoài ra, nó còn là đại diện cho tình mẫu tử cao cả, sự hy sinh của những người thân trong gia đình dành cho nhau.
9. Hoa tử đằng có độc không?
Hoa tử đằng là loài hoa rất đẹp, tuy nhiên nó lại chứa lượng độc tố rất lớn. Tất cả những bộ phận của cây trừ phần hoa thì đều chứa một loại glycosid tên là wisteria. Nếu bạn ăn trúng phấn lá hoặc quả có thể gây nôn ói, đau dạ dày, tiêu chảy, viêm ruột. Khi gặp phải trường hợp này cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất để kịp thời sơ cứu và điều trị.
10. Kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa tử đằng đơn giản nhất
Trước khi trồng, bạn cần chuẩn bị đất, hạt giống và chậu ươm. Bạn nên chọn những hạt giống to, chắc mẩy, có tỉ lệ nảy mầm cao. Đất trồng cần chọn những loại đất thịt, giàu chất dinh dưỡng và có độ phì nhiêu cao. Bạn ủ hạt giống vào nước trong khoảng 24h để kích thích hạt nảy mầm.
Xới đất trong chậu, đảm bảo đất tơi xốp hoặc có thể trộn thêm phần hữu cơ. Đặt hạt giống vào chậu rồi lấp một lớp đất mỏng. Tưới nước rồi đặt chậu vào nơi thoáng mát, tránh ánh nắng. Vào buổi sáng sớm, bạn nên tưới nước lên hạt giống để kích thích hạt giống phát triển nhanh.
Khi trồng cây non, bạn nên đặt chậu cây ở nơi râm mát, hạn chế ánh nắng trực tiếp. Giai đoạn này, cây cần nhiều nước để có thể phát triển nhanh và khỏe mạnh. Vào khoảng tháng 7 và tháng 8, bạn có thể tỉa cành cho cây trước khi cây ngủ đông để cây có sức phát triển. Bạn nên bổ sung các loại phân bón như NPK hay phân hữu cơ để cây thêm chất dinh dưỡng, khỏe mạnh ra nhiều hoa.
11. Hoa tử đằng nở vào mùa nào?
Hoa tử đằng thường nở hoa vào tháng 2, tháng 3, tại Việt Nam, sau Tết nguyên đán. Còn tại Trung Quốc, hoa nở rộ vào khoảng tháng 3 và tháng 4. Tại Nhật Bản, mùa hoa rơi vào khoảng giữa tháng 4 đến giữa tháng 5. Còn ở Anh, chúng thường nở rộ vào tháng 5 và tháng 6. Riêng tại Mỹ, dây sắn tía nở hoa từ giữa đến cuối mùa hè. Bạn có thể cân nhắc để đi ngắm những cây hoa nở rộ tuyệt đẹp.
12. Hoa tử đằng mọc ở đâu nhiều nhất
Do đặc điểm ưa khí hậu ôn đới mát mẻ, nên dây sắn tía được trồng nhiều tại các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Anh, Mỹ,… Khi đến mùa hoa, bạn có thể đến như Trung Quốc, Nhật Bản để có thể ngắm nhìn những bông hoa rực rỡ, nở rộ. Đây là những điểm đến hấp dẫn, ngắm trọn vẹn biển hoa tím như thác chảy vô cùng tuyệt diệu.
Bài viết trên đây đã đề cập đến thông tin về loài hoa này. Hy vọng qua bài viết này bạn đã có được cho mình những kiến thức hữu ích. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm nhiều điều thú vị trong cuộc sống, hãy theo dõi Tuổi trẻ và sắc đẹp ngay nhé!
