Củ mù tạt (Wasabi) – Nét văn hóa trong ẩm thực của người Nhật

Nguyễn Mai 371

Củ mù tạt (Wasabi) là loại gia vị không bao giờ vắng mặt trong các bữa ăn của người dân Nhật Bản. Mù tạt nguyên chất được chiết xuất 100% từ củ tươi tại các nông trại tại Nhật, thường được ăn kèm với đa dạng các món ăn, đồng thời chúng còn là loại gia vị đặc trưng của xứ sở Mặt trời mọc.

1. Giới thiệu về củ mù tạt

Mù tạt là một trong những gia vị không thể thiếu khi bạn muốn thưởng thức các món ăn chuẩn vị Nhật. Theo đó, mù tạt được làm từ hạt của cây Wasabi bằng cách nghiền nhỏ sau đó trộn với nước, giấm dùng để làm gia vị.

1.1. Đặc điểm

Củ mù tạt hay còn được biết đến với tên gọi Wasabi, tên khoa học là Eutrema japonicum có họ hàng với cải ngựa. Đây là loại cây trồng bán thủy trong điều kiện nuôi trồng cực kỳ khó khăn, khó canh tác. Ngoài những cây mọc dại, người ta thường trồng cây mù tạt để thu hoạch rễ.

Củ mù tạt hay còn có tên gọi khác là Wasabi
Củ mù tạt hay còn có tên gọi khác là Wasabi

Củ mù tạt có hình dáng thon dài, vỏ ngoài có nhiều mắt. Phần ruột bên trong có màu xanh lục bích, vị cay nhẹ xen lẫn vị ngọt thoang thoảng, không quá hăng. Vì chứa hương cay nồng hợp khẩu vị của người Nhật nên mù tạt được dùng nhiều trong nước chấm của các món sushi.

1.2. Nguồn gốc

Hạt giống của mù tạt đã được tìm thấy trong các khu định cư từ thời đồ đá. Thậm chí, người Ai Cập cổ đại còn dùng những hạt giống này trong các món ăn của họ. Qua hàng ngàn năm, mù tạt được trồng phổ biến và trở thành gia vị chính ở châu Âu trước khi có sự trao đổi gia vị với châu  Á. 

1.3. Phân loại, phân bố

Hiện trên thế giới có khoảng 40 loại cây mù tạt nhưng có 3 loại chính được dùng phổ biến để làm gia vị là mù tạt trắng, mù tạt đen và mù tạt nâu.

  • Mù tạt trắng: Hạt trắng hình tròn, vỏ cứng màu vàng nhạt, mọc hoang tại Bắc Phi, Trung Đông và khu vực ven Địa Trung Hải
  • Mù tạt đen: Hình dáng tròn, cứng, màu chuyển từ nâu đậm đến đen, nhỏ nhưng cay hơn mù tạt trắng
  • Mù tạt nâu: Hạt cùng cỡ với mù tạt đen, ít hăng hơn, lớp vỏ có nhiều sắc độ khác nhau và có nguồn gốc từ chân dãy núi Himalaya

1.4. Mùa thu hoạch

Cây mù tạt khi trồng được 18 – 20 tháng là đã có thể thu hoạch, lúc này đường kính của thân củ đạt 2,5cm và chiều dài khoảng từ 15 – 17cm. Loại cây này phát triển khá chậm nên điều kiện khí hậu và đất đai đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nếu mù tạt được trồng nơi có đất rừng màu mỡ, sau khoảng 1,5 năm là đã có thể thu hoạch được.

2. Các chất chứa trong củ mù tạt

Theo các nghiên cứu, trong củ mù tạt có chứa hàm lượng magie, canxi, protein, phốt pho và kali cao hơn các loại rau củ khác. Một số chất khác cũng được tìm thấy trong thành phần mù tạt với hàm lượng đáng kể như vitamin A, C, K, B3, chất selenium, carotene, zeaxanthin, lutein, mucilage, axit béo, canxi niacin, niacin. Ngoài ra, một số khoáng chất trong loại củ này như mangan, đồng, sắt… được cho rằng rất có lợi cho sức khỏe.

Wasabi chứa một lượng đáng kể các chất magie, canxi, protein, phốt pho và kali
Wasabi chứa một lượng đáng kể các chất magie, canxi, protein, phốt pho và kali

3. Củ mù tạt có những tác dụng gì?

Mù tạt không chỉ được sử dụng kèm cùng các món ăn để ngon miệng mà chúng còn có những công dụng tuyệt với sức khỏe. Việc sử dụng wasabi thường xuyên có thể mang tới những lợi ích sau:

  • Ngăn ngừa ung thư, chống khối u, chống viêm
  • Chống loét dạ dày, tiêu chảy
  • Giúp xương khớp chắc khỏe, chống viêm khớp dạng thấp
  • Ngăn ngừa và làm chậm quá trình lão hóa ở trong cơ thể thường xảy ra ở độ sau 25 trở đi
  • Giảm cholesterol, điều hòa lưu thông máu, tránh cao huyết áp, phòng chống xơ vữa động mạch
  • Giảm đau họng, viêm phổi, viêm phế quản, hen suyễn
Củ mù tạt có rất nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe
Củ mù tạt có rất nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe

Bên cạnh đó, củ mù tạt còn rất thích hợp sử dụng cho những người bị rụng tóc nhiều, giảm cân hay đang có các vấn đề ngoài da như vết phồng rộp, kích ứng da, vết côn trùng cắn… Ngoài ra, trong mù tạt có chất isothiocyanates có tác dụng tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại giúp bạn tăng cường đề kháng hiệu quả.

4. Vì sao củ mù tạt ở Nhật lại đắt như vậy?

Mù tạt được mệnh danh là một trong những cây trồng đắt nhất hành tinh với giá lên đến 250 USD/kg (tương đương với hơn 5,8 triệu VNĐ). Nguyên nhân chính có thể do quy trình sản xuất kỳ công và khó nhằn khiến loại cây này có số lượng rất khan hiếm.

Do mù tạt chỉ sống trong môi trường núi ở Nhật Bản nên người nông dân phải đi bộ hàng tiếng đồng hồ mới tới nơi. Vì địa hình không thuận lợi này nên người Nhật phải làm mọi thứ thủ công để nuôi trồng loại cây này.

Củ mù tạt đang được ưa chuộng tại Nhật Bản
Củ mù tạt đang được ưa chuộng tại Nhật Bản

Thêm vào đó, mù tạt rất dễ bị sâu bệnh nên đa số các trang trại quy mô lớn đều thất bại, chỉ có số ít thành công với loại mô hình kinh doanh này. Tại Nhật Bản, hầu hết mù tạt trên thị trường đều được làm từ củ cải cây, hạt cải bẹ và phẩm tạo màu. Chỉ có 5% mù tạt tại các nhà hàng Nhật được làm từ củ mù tạt nguyên chất do giá thành quá đắt đỏ.

5. Hướng dẫn sử dụng củ mù tạt

Mù tạt sẽ có vị cay nồng xông lên mũi nên nếu không biết cách sử dụng, bạn sẽ dễ bị vị nồng của mù tạt sặc lên tận não. Khi chưa quen ăn hay mới lần đầu tiên mù tạt, bạn hãy pha loãng mù tạt ở độ vừa phải, đừng để quá đặc vì như vậy khiến độ nồng của chúng càng mạnh hơn.

Ngoài ra, khi ăn cùng sashimi hoặc sushi hãy chấm mù tạt vừa phải, ăn từng chút một để tránh hiện tượng nồng do loại củ này gây ra. Khi ăn mù tạt không nên ngậm kín miệng, hãy mở miệng và ngẩng đầu lên, thở bằng miệng để mùi cay nồng không bốc vào hốc mũi.

Để làm quen với gia vị này, bạn có thể pha mù tạt cùng với nước tương sẽ không bị nồng mà vẫn giữ được hương vị của mù tạt. Nếu khi ăn thử thấy nồng quá, bạn hãy hít thở sâu bằng mũi vài lần là sẽ hết. Áp dụng phương pháp này sẽ giúp bạn dễ dàng thưởng thức các món có mù tạt.

6. Mua củ mù tạt ở đâu? Giá bao nhiêu?

Trên thị trường hiện khá hiếm địa chỉ bán củ mù tạt tươi nhưng trên các website chuyên cung cấp thực phẩm sạch vẫn bán loại gia vị này. Dưới đây là một số địa chỉ uy tín cho bạn tham khảo:

  • Foodsach.vn
  • Moshi Moshi
  • New Fresh Foods
  • Daohaisan
  • Home Farm

Bạn cần lưu ý vì chỉ có số ít địa chỉ bán củ mù tạt tươi và hầu như còn lại là các sản phẩm được chiết xuất từ mù tạt. Hiện giá củ mù tạt đang được bán khoảng từ 1.300.000 đồng/kg và các sản phẩm mù tạt tươi đóng túi dao động khoảng 480.000 – 500.000 đồng/ túi 750g. Một số sản phẩm gia vị mù tạt có giá thành rẻ hơn rơi vào khoảng 70.000 đồng/ tuýp 43g.

Do sự khan hiến nên giá thành củ mù tạt khá cao
Do sự khan hiến nên giá thành củ mù tạt khá cao

Hy vọng bài viết trên của Tuổi trẻ và Sắc đẹp đã giúp bạn phần nào hiểu hơn về củ mù tạt – loại gia vị nổi tiếng thế giới này. Hãy theo dõi thêm nhiều bài viết khác của chúng tôi để biết thêm được nhiều thông tin hữu ích hơn nữa bạn nhé.

Chuyên mục: Củ Và Rễ Cây

5 ( 2 bình chọn )

Tin liên quan

Tin mới nhất