Củ khoai môn và những lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe!

Nguyễn Mai 380

Củ khoai môn là một loại thực phẩm vô cùng phổ biến trong bếp ăn của người Việt. Nếu khoai môn là món ăn yêu thích của bạn thì xin chúc mừng vì đây là loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe. Vậy hãy cùng chuyên mục Củ và Rễ cây của Tuổi trẻ và Sắc đẹp khám phá nhiều hơn về nguồn gốc cũng như đặc điểm của khoai môn nhé!

1. Củ khoai môn là gì?

Củ khoai môn hay có tên gọi khác là môn ngọt, đây là tên gọi của một số giống khoai loài Colocasia esculenta Schott, thuộc họ Ráy. Cây khoai môn có củ con và củ cái nặng khoảng 1,5 – 2kg. Khoai môn là loại cây nhiệt đới được trồng chủ yếu để thu hoạch củ, cùng họ với giống cây khoai kiểng.

1.1. Đặc điểm

Cây khoai môn là loài cây có thân rễ hay còn gọi là củ khoai môn. Thân rễ có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau với lớp vỏ sần sùi, có nhiều vân ngang bao quanh phần thân củ.

Khoai môn có lá to được mọc từ thân rễ, màu xanh đậm ở mặt trên và màu xanh nhạt ở mặt dưới, kích thước lên tới 40cm và đường kính khoảng 24,8cm. Hoa màu trắng, có kích thước khoảng 8mm.

1.2. Nguồn gốc

Khoai môn có nguồn gốc từ các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới của Đông Nam Á, Đông Á, Nam Á, phía Bắc nước Úc, Papua New Guinea và những khu vực có địa hình núi cao nói chung. Sau này, khoai môn được lan rộng đến các đảo Thái Bình Dương, Ai Cập, lưu vực phía Đông Địa Trung Hải, Đông Phi, Tây Phi, vùng Caribe và châu Mỹ.

Củ khoai môn hay có tên gọi khác là môn ngọt
Củ khoai môn hay có tên gọi khác là môn ngọt

1.3. Phân bố

Ở Việt Nam, hiện nay khoai môn chủ yếu đang được trồng nhiều tại các tỉnh miền núi và trung du, ít trồng ở những vùng đồng bằng đất thấp. Bởi những địa hình này sẽ khiến cây khoai môn dễ gặp phải tình trạng ngập nước và bị sượng.

1.4. Phân loại

Theo ghi nhận tại Việt Nam, nước ta xuất hiện khá nhiều giống khoai môn khác nhau như môn trắng, môn xanh, môn tím, môn bạc hà, môn tía, môn thơm, môn sen, môn trốn… Mỗi loại môn đều mang những đặc điểm riêng, bạn cần nắm rõ để tránh bị nhầm lẫn.

1.5. Mùa thu hoạch

Thông thường, mùa thu hoạch củ khoai môn tại nước ta rơi vào khoảng tháng 7 – 10 hàng năm. Thu hoạch khoai môn tốt nhất nên thực hiện vào mùa khô hoặc vào những ngày nắng, khô ráo. Vào thời điểm này, bộ rễ lụi dần nên việc thu hoạch rất dễ, không mất nhiều sức.

2. Dinh dưỡng có trong củ khoai môn

Khoai môn thường được dùng phần củ vì bộ phận này có chứa hàm lượng chất xơ dồi dào cùng nhiều loại vitamin, khoáng chất rất cần thiết cho sức khỏe. Đặc biệt, khoai môn còn là nguồn cung cấp hàm lượng vitamin C, E, kali và magie mà cơ thể cần. Theo nghiên cứu, trong 132g củ khoai môn đã nấu chín có chứa thành phần sau:

  • 187 calo
  • 1g chất béo
  • 1g chất đạm
  • 6,7g chất xơ
  • 22% vitamin B6 DV
  • 19% vitamin E DV
  • 11% vitamin C DV
  • 10% magie DV
  • 10% phốt pho DV
  • 13% đồng DV
  • 18% kali DV
  • 30% mangan DV
Khoai môn có chứa hàm lượng chất xơ dồi dào cùng nhiều loại vitamin, khoáng chất
Khoai môn có chứa hàm lượng chất xơ dồi dào cùng nhiều loại vitamin, khoáng chất

3. 9 lợi ích mà củ khoai môn đem lại cho sức khỏe

Nhờ thành phần dinh dưỡng dồi dào mà khoai môn có những tác dụng đặc biệt tốt cho cơ thể. Nếu được bổ sung đúng cách, khoai môn sẽ phát huy tối đa tác dụng cực kỳ có lợi.

3.1. Cân bằng đường thuyết

Củ khoai môn có chỉ số đường huyết tự nhiên thấp giúp bệnh nhân đái tháo đường kiểm soát lượng đường một cách hiệu quả. Từ đó giúp kiểm soát tốt lipid và triglyceride, duy trì chỉ số khối cơ thể và giảm cân hiệu quả. Trong khoai môn còn chứa lượng chất dinh dưỡng như canxi, protein, phốt pho, thiamine, riboflavin, niacin và vitamin C. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe làn da và sức khỏe tổng thể.

3.2. Cải thiện tiêu hóa

Củ khoai môn chứa hàm lượng chất xơ cao, đây là nguồn dinh dưỡng thiết yếu để cải thiện đường tiêu hóa trong cơ thể. Tiêu thụ chất xơ sẽ giúp ngăn ngừa táo bón và hội chứng ruột kích thích, đồng thời kiểm soát tốt sự thèm ăn.

Cơ thể con người không thể tiêu hóa chất xơ hoặc tinh bột kháng và chúng sẽ bị ứ đọng lâu hơn trong ruột. Khi chất xơ đến đại tràng, chúng sẽ bị vi khuẩn nuốt chửng, giúp thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn tốt.

Chất polyphenol có trong khoai môn là các hợp chất phức tạp có nguồn gốc từ thực vật
Chất polyphenol có trong khoai môn là các hợp chất phức tạp có nguồn gốc từ thực vật

3.3. Ngăn ngừa ung thư

Chất polyphenol có trong khoai môn là các hợp chất phức tạp có nguồn gốc từ thực vật. Đây là những chất chống oxy hóa tự nhiên có lợi cho sức khỏe, bao gồm cả việc ngăn ngừa ung thư. Ngoài ra, quercetin là một thành phần quan trọng có trong các sản phẩm trà, hành và táo. Chất này có thể hoạt động như một chất hóa học và giúp ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư.

Đặc biệt, quercetin có tác dụng hỗ trợ apoptotic ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư ở các giai đoạn khác nhau. Theo nghiên cứu, các tế bào khoai môn có thể ngăn chặn sự phát triển của ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.

3.4. Ngăn ngừa bệnh tim

Trong củ khoai môn có chứa một lượng tinh bột và chất xơ tốt nhất định. Các bác sĩ khuyên rằng nên hấp thụ chất xơ tốt để ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch và mạch vành. Chất xơ đóng vai trò thiết yếu trong việc giảm hàm lượng cholesterol xấu.

Không chỉ vậy, các tinh bột kháng trong khoai môn còn có nhiều lợi ích trong quá trình trao đổi chất. Chúng có vai trò làm giảm các phản ứng insulinemia, tăng sự hài lòng của thực phẩm cải thiện độ nhạy của insulin toàn cơ thể và giảm lưu trữ chất béo. Từ đó giúp mạch máu lưu thông khiến tim mạch hoạt động ổn định và khỏe mạnh.

3.5. Thúc đẩy miễn dịch

Củ khoai môn đóng vai trò quan trọng trong việc tăng khả năng miễn dịch trong cơ thể, vì chúng có nhiều lợi ích về dinh dưỡng cũng như sức khỏe. Khoai môn có chứa chất chống oxy hóa, điều hòa miễn dịch, hạ đường huyết và kháng khuẩn.

Các thành phần trong khoai môn có thể được kết hợp với các hợp chất hoạt tính sinh học có trong khoai môn như chất saponin, axit phytic, glycoalkaloids, phenolic và protein hoạt tính sinh học. Các chất oxy hóa sẽ làm vô hiệu hóa các gốc tự do và ngăn ngừa tổn thương tế bào.

3.6. Tăng cường lưu thông máu

Khoai môn chứa tinh bột kháng, đây thường là loại tinh bột không được tiêu hóa đúng cách trong ruột non và được đưa tới ruột già. Tinh bột kháng hoạt động giống với một chất nền tạo điều kiện trong quá trình lên men trong cơ thể và tạo ra axit béo.

Phản ứng đường huyết và insulin sau bữa ăn có khả năng làm giảm hàm lượng cholesterol huyết và chất béo trung tình được hạ thấp. Đồng thời giúp cải thiện mức độ insulin toàn cơ thể và giữ cho các mạch máu tự do hoạt động, giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn.

3.7. Làm đẹp da

Thành phần vitamin E, vitamin A và chất chống oxy hóa có trong củ khoai môn giúp thúc đẩy làn da đẹp hiệu quả. Các thành phần này đều được làm trẻ hóa các tế bào bị hư tổn và giảm nếp nhăn cùng các nhược điểm trên da.

Không những vậy, các thành phần này cũng có thể chống lại thiệt hại gốc tự do cho làn da khỏe mạnh bằng cách ảnh hưởng đến việc truyền tín hiệu nội bào. Chúng cũng chịu trách nhiệm cho tổn thương da, đồng thời cung cấp bảo vệ chức năng khỏi tình trạng viêm hoặc nếp nhăn.

Thành phần vitamin E, vitamin A và chất chống oxy hóa có trong củ khoai môn giúp thúc đẩy làn da đẹp hiệu quả
Thành phần vitamin E, vitamin A và chất chống oxy hóa có trong củ khoai môn giúp thúc đẩy làn da đẹp hiệu quả

3.8. Thúc đẩy trao đổi chất

Khoai môn là một nguồn thực phẩm giàu vitamin E và magie. Hai chất này đóng vai trò tăng cường trao đổi chất trong cơ thể và duy trì chức năng hoạt động cơ bình thường. Việc bổ sung magie trong chế độ dinh dưỡng sẽ làm giảm mức độ hoạt động thể chất, từ đó giúp cải thiện tốc độ đi, nhảy và sức mạnh cầm nắm.

Ngoài ra, vitamin E trong khoai môn sẽ giúp đối phó với sự mỏi cơ và tính chất co bóp. Khoai môn cũng chứa hàm lượng carbohydrate mà cơ thể cần trong việc phục hồi cơ bắp và năng lượng sau một một tập luyện thể thao với cường độ cao.

3.9. Chống lão hóa

Như đã đề cập, vì củ khoai môn rất giàu chất chống oxy hóa tự nhiên giúp các tế bào lão hóa chậm hơn. Chất chống oxy hóa sẽ có vai trò sửa chữa các tế bào bị hư hỏng và thay thế chúng bằng các tế bào mới, từ đó giữ cho cơ thể trẻ trung trong thời gian dài hơn. Chất này cũng có thể chiến đấu chống lại một số loại bệnh cũng như bảo vệ cơ thể khỏi sự nguy hiểm của tia UV.

4. Các món ăn được chế biến từ khoai môn

Nhờ vào màu sắc bắt mắt cùng hương vị thơm béo rất đặc trưng mà khoai môn đã trở thành nguyên liệu phù hợp chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon, bổ dưỡng. Bạn có thể tham khảo một vài món ăn sau để thay đổi không khí bữa cơm trong gia đình mình nhé.

4.1. Trà sữa khoai môn

Chắc hẳn thức uống trà sữa vị khoai môn đã không còn quá xa lạ gì với nhiều người. Trà sữa khoai môn vẫn luôn khiến biết bao con tim xao xuyến mỗi khi nhắc đến. Trà sữa có vị ngọt béo vốn có cùng với hương thơm đặc trưng khiến ai cũng mê mẩn.

Hương khoai môn được thêm vào trà sữa với vị thanh, vị sữa béo nhẹ kết hợp cùng vị khoai môn thơm lừng khiến cho thức uống này chưa từng hạ nhiệt. Hơn nữa, trà sữa lại có màu sắc bắt mắt, vô cùng phù hợp với những cô nàng thích chụp ảnh “sống ảo”.

Để món trà sữa thêm phần hấp dẫn, bạn hãy thêm những viên khoai môn cắt hạt lựu, lăn nhẹ qua lớp bột năng rồi luộc chín đến khi mềm. Màu tím sẫm của thạch khoai môn cùng với màu tím nhạt của trà sữa sẽ khiến bạn nhìn thấy là chỉ muốn thưởng thức ngay thôi.

Trà sữa khoai môn
Trà sữa khoai môn

4.2. Khoai môn lệ phố

Khoai môn lệ phố là một trong những món ăn Trung Quốc hiện rất phổ biến ở Việt Nam. Món ăn này thu hút được nhiều người bởi sự mới mẻ, hương vị thơm ngon và cách làm lại đơn giản vô cùng.

Lớp khoai môn mềm dẻo, thơm lừng bọc lấy phần nhân từ đậu xanh bên trong ngọt dịu, bùi béo. Sau đó, từng chiếc bánh sẽ được khoác thêm chiếc áo bên ngoài với một lớp bột chiên xù. Khi mẻ bánh khoai môn chín sẽ có lớp vỏ giòn rụm, nóng hổi và vàng ươm. Viên bánh nào cũng đều tăm tắp vô cùng đẹp mắt, thử một miếng khiến bạn càng ăn càng nghiền.

4.3. Canh khoai môn

Ngoài món canh khoai mỡ, canh khoai sọ thì canh khoai môn đã dần chiếm được cảm tình của các chị em nội trợ trong mỗi bữa cơm gia đình. Lý do là bởi vì món canh khoai môn có hương vị hết sức thơm ngon cũng như cách thực hiện tương đối dễ dàng.

Tùy từng kích thước của củ khoai môn mà cắt thành từng khoanh vừa ăn hoặc để nguyên củ chế biến. Dù sơ chế và chế biến bằng cách nào, món canh khoai môn vẫn giữ được độ bùi, thơm và béo vốn có. Những củ khoai môn được nấu thành những món chay, món mặn kết hợp với tôm, xương, đuôi heo đều dinh dưỡng và ngon khó tả.

Canh khoai môn
Canh khoai môn

5. Khoai sọ có phải là khoai môn không?

Cây khoai môn và cây khoai sọ thuộc loài Colocasia esculenta, được trồng để thu hoạch củ, gồm hai loại củ là củ cái và củ con. Mặc dù thuộc cùng một loài, tuy nhiên chúng cũng có một số đặc điểm khác nhau. Bạn nên nắm bắt để tránh nhầm lẫn giữa hai loại củ này.

  • Khoai môn: Cho nhiều củ cái, mỗi củ khoảng 1,5 – 2kg, nặng và rất ít củ, vỏ màu nâu nhẵn
  • Khoai sọ: Cho nhiều củ con hơn, mỗi củ nhỏ như nắm tay, vỏ màu nâu nhạt, có lông mỏng và dài

Tuy nhiên, ở một số vùng địa phương người ta vẫn thường gọi khoai sọ là khoai môn và không có sự phân biệt giữa hai củ này. Vì thế, bạn nên chủ động hỏi kỹ người bán trước khi mua để tránh bị mua nhầm nhé.

6. Khoai môn giá bao nhiêu tiền? Mua ở đâu?

Tùy vào từng loại khoai môn cũng như địa chỉ cung cấp mà giá thành củ có thể dao động khác nhau. Sau đây là giá bán và địa chỉ bán củ khoai môn uy tín do Tuổi trẻ và Sắc đẹp tổng hợp cho bạn tham khảo.

6.1. Giá khoai môn bao nhiêu?

Hiện nay, giá khoai môn trắng đang được bán trên thị trường khoảng 27.000 đồng/kg. So với cùng kỳ năm ngoái, giá khoai môn ở thời điểm hiện đắt hơn tới 10.000 – 12.000 đồng/kg. Thực tế, có nhiều lý do dẫn đến việc giá khoai môn tăng cao, đó là do thời tiết nắng hạn lâu làm cản trở việc trồng khoai của bà con nông dân. Hơn nữa, nhu cầu mua khoai ngày một nhiều nhưng số lượng khoai ít khiến cho giá khoai môn trắng tăng vọt hơn so với mọi năm.

Bên cạnh đó, giá khoai môn sáp vẫn được ổn định khoảng 48.000 đồng/kg, cao gần gấp đôi so với giá khoai môn trắng. Khoai môn sáp được sử dụng nhiều để hầm xương, nấu canh, nấu chè đều rất ngon và dẻo.

Hiện nay, giá khoai môn trắng đang được bán trên thị trường khoảng 27.000 đồng/kg
Hiện nay, giá khoai môn trắng đang được bán trên thị trường khoảng 27.000 đồng/kg

6.2. Mua củ khoai môn ở đâu rẻ?

Trên thị trường có thể nhiều địa chỉ bán khoai môn dễ tìm như chợ dân sinh, siêu thị hay các cửa hàng bán rau củ quả sạch. Tuy nhiên, bạn vẫn cần tìm hiểu thông tin về địa chỉ cung cấp để tránh mua phải hàng kém chất lượng, gây mất an toàn cho sức khỏe. Sau đây là một vài địa chỉ mua khoai môn uy tín, giá rẻ cho bạn tham khảo.

Đầu tiên, bạn có thể tìm mua củ khoai môn tại các tại đầu mối trong khu vực xung quanh mà bạn đang sinh sống. Hầu hết khoai môn tại các chợ đầu mối đều được tuyển chọn kỹ càng với chất lượng ổn đến tốt nhất, không bị sâu đục.

Bên cạnh đó, bạn có thể mua nguyên liệu này tại Ông Giàu Food, đây là địa chỉ chuyên cung cấp thực phẩm sạch với nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Khoai môn tại đây được lựa chọn trực tiếp từ các nông trại ở Đà Lạt với nhiều loại cũng như nhiều giá thành khác nhau.

Địa chỉ cuối cùng mà Tuổi trẻ và Sắc đẹp muốn giới thiệu đến với bạn chính là Nông sản Dũng Hà. Đây là địa chỉ chuyên cung cấp khoai môn Đà Lạt với mức giá tốt nhất hiện nay. Bạn có thể tìm mua trực tiếp tại cửa hàng hoặc đặt mua online cũng rất tiện lợi.

7. Hình ảnh về củ khoai môn

Nhiều người thường nhầm lẫn củ khoai môn với củ khoai sọ do chúng có đặc điểm bên ngoài tương đối giống nhau. Để giúp bạn phân biệt được hai loại củ này, Tuổi trẻ và Sắc đẹp đã sưu tầm một số hình ảnh về củ khoai.

Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh
Tổng hợp hình ảnh

Như vậy, những hình ảnh trên đã giúp bạn phân biệt được khoai môn và khoai sọ cũng như nắm được đặc điểm nhận dạng riêng biệt của khoai môn. Khi mua, bạn nên kiểm tra vẻ bề ngoài của khoai cùng trọng lượng của chúng để chọn được loại củ ngon và vừa ý nhất.

Nhìn chung, ngoài những lợi ích cho sức khỏe đã được nêu trong bài viết kể trên của Tuổi trẻ và Sắc đẹp thì củ khoai môn còn là một thực phẩm có nhiều công dụng tuyệt vời khác. Tuy nhiên, nếu có xuất hiện bất kỳ điều gì bất thường trong quá trình sử dụng, bạn cần lập tức thăm khám tại cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và xử trí kịp thời. Hãy cập nhật thêm nhiều bài viết của chúng tôi để biết thêm nhiều thông tin hữu ích hơn nữa bạn nhé!

Chuyên mục: Củ Và Rễ Cây

5 ( 1 bình chọn )

Tin liên quan

Tin mới nhất