Củ khoai lang là một trong những loại thực phẩm quen thuộc được nhiều người ưa thích vì chúng có chứa giá trị dinh dưỡng cao. Không những vậy, giá thành của khoai lang lại rẻ, dễ ăn và rất dễ chế biến. Sử dụng khoai lang đều đặn sẽ mang lại nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe. Bài viết dưới đây của Tuổi trẻ và Sắc đẹp sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về loại củ này.
1. Khoai lang có mấy loại?
Khoai lang có rất nhiều loại như khoai lang trắng, khoai lang vàng, khoai lang tím… Điều này khiến nhiều người phân vân không biết loại khoai lang nào tốt và ngon nhất. Tuy nhiên, mỗi loại khoai lang lại có những công dụng và tính chất hoàn toàn khác nhau.
1.1. Khoai lang vàng
Khoai lang vàng có ruột màu cam hoặc màu vàng, thoạt nhìn qua bạn sẽ rất dễ nhầm lẫn với khoai lang mật vì màu sắc của chúng khá tương đồng. Khoai lang vàng có lớp vỏ bóng nhẵn hơn so với các loại khoai lang còn lại, củ suôn dài nhưng ốm và thường đều nhau.
Khi luộc hoặc hấp lên khoai sẽ mềm, có vị ngọt nhỉnh hơn so với các loại còn lại, có hương thơm nhẹ và không bị bở. Giá bán tham khảo cho khoai lang vàng khoảng từ 25.000 – 30.000 đồng/kg.
1.2. Khoai lang tím
Khoai lang tím là một loại cây thân thảo có củ mọc dưới đất, có tên khoa học là Solanum andigenum. Khoai lang tím có củ hình suôn dài, lớp vỏ bên ngoài có màu tím, vàng nhạt, trắng hoặc đen vì chúng được chia thành nhiều loại khác nhau. Phần thịt của củ thường có màu tím đậm.
Mỗi loại khoai lang tím sẽ cho kích thước củ khác nhau nhưng chúng đều có đặc điểm chung là có nhiều bột, vị bùi, ngọt nhẹ không bị gắt nên được nhiều người ưa thích. Giá bán tham khảo cho loại khoai lang này khoảng tư 25.000 – 30.000 đồng/kg.
1.3. Khoai lang trắng
Khoai lang trắng có tên gọi khoa học là Ipomoea batatas. Giống với các loại khoai lang khác, khoai lang trắng cũng có lớp vỏ mỏng bên ngoài thường là vỏ màu trắng, củ suôn dài nhưng thường mập và có kích thước ngắn hơn so với khoai lang vàng.
Khoai lang trắng có nhiều tinh bột và có vị ngọt hơn khoai lang tím. Khoai lang trắng khi được luộc chín lớp vỏ sẽ được tự bung ra. Giá bán tham khảo cho khoai lang trắng khoảng từ 10.000 – 15.000 đồng/kg.
1.4. Khoai lang mật
Khoai lang mật còn có tên gọi khác là khoai lang nghệ vì chúng có màu vàng cam nhìn giống với củ nghệ. Khoai lang mật có lớp vỏ ngoài màu đậm, củ suôn dài nhưng sẽ to hơn khoai lang tím. Vì lớp vỏ khá mỏng nên khi hấp chín sẽ tự động bung ra.
Khi chín khoai sẽ mềm, nhão và chảy mật ra ngoài, hương vị thơm ngon và không có nhiều bột như các loại khoai lang khác. Tuy nhiên, bạn cần phân biệt kỹ để không bị nhầm chúng với các loại khoai lang khác. Giá bán tham khảo cho khoai lang mật khoảng từ 25.000 – 30.000 đồng/kg.
2. Khoai lang trồng ở đâu nhiều nhất? Thu hoạch vào mùa nào?
Khoai lang có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Châu Mỹ và khu vực Caribe. Sau đó, chúng bắt đầu dần phổ biến hơn trên các đảo ở khu vực Thái Bình Dương, Nhật Bản và Polynesia. Ngày nay, khoai lang được trồng rộng khắp trong khu vực nhiệt đới và ôn đới, trong đó Trung Quốc là quốc gia trồng nhiều khoai lang nhất.
Tại Việt Nam, khoai lang được trồng ở khắp mọi nơi từ các tỉnh miền Bắc tới miền Nam. Tùy thuộc vào đặc điểm khí hậu, đất đai của từng vùng miền mà người nông dân sẽ trồng giống khoai lang phù hợp để đảm bảo năng suất và chất lượng tốt nhất. Hiện nay, có 4 thời vụ trồng khoai lang phổ biến tại Việt Nam, bao gồm:
- Vụ khoai lang Đông – Xuân: Thu hoạch vào tháng 4 – 5
- Vụ khoai lang Đông: Thu hoạch vào cuối tháng 1
- Vụ khoai lang Xuân: Thu hoạch vào tháng 6 – 7
- Vụ khoai lang Hè – Thu: Thu hoạch vào tháng 8 – 9
3. Củ khoai lang có chứa những chất dinh dưỡng gì?
Những tác dụng tuyệt vời do khoai lang đem lại chủ yếu phụ thuộc vào giá trị dinh dưỡng của chúng. Theo nghiên cứu, trong 100g củ khoai lang có chứa đáng kể hàm lượng vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng như sau:
- 90kcal
- 38mg canxi
- 3,3g chất xơ
- 0,15g chất béo
- 6μg folate (vitamin B9)
- 0,69mg sắt
- 27mg magie
- 0,5mg mangan
- 1,5mg niacin (vitamin V3)
- 54mg phốt pho
- 475mg kali
- 2g đạm
- 0,11mg riboflavin (vitamin B2)
- 36mg natri
- 0,32mg kẽm
- 7,05g tinh bột
- 6,5g đường
- 0,11mg thiamine (vitamin B1)
- 961μg vitamin A
- 0,29mg vitamin B6
- 19,6mg vitamin C
- 0,71mg vitamin E
Có thể thấy, khoai lang là nguồn cung cấp chất xơ cùng với hàm lượng vitamin và chất khoáng dồi dào. Hơn nữa, trong 100g khoai lang chỉ chứa 86 calo, đặc biệt phù hợp với những người giảm cân hay ăn kiêng.
4. 15 tác dụng của củ khoai lang ít ai biết
Đối với sức khỏe của con người, củ khoai lang được coi là nguồn cung cấp dinh dưỡng dồi dào và đóng vai trò cần thiết. Các thành phần do khoai lang có thể tạo ra nhiều tác dụng cực tốt cho sự phát triển của cơ thể.
4.1. Ngừa thiếu hụt hàm lượng vitamin A
Trong củ khoai lang có chứa beta carotene cao nên chúng đóng vai trò là một nguồn cung cấp vitamin A tuyệt vời cho cơ thể. Sau khi vào cơ thể, beta carotene sẽ được gan chuyển hóa thành vitamin A. Cơ thể cần vitamin A để có thể chống lại các bệnh nhiễm trùng, đồng thời tăng khả năng chống nhiễm trùng về sau.
4.2. Làm giảm căng thẳng
Củ khoai lang có chứa lượng magie cao, đây là một khoáng chất cần thiết để cơ thể hoạt động khỏe mạnh. Ngoài ra, magie còn có một tác dụng tuyệt vời là giúp giảm tình trạng lo lắng và căng thẳng. Việc ăn khoai lang có thể hỗ trợ điều trị bệnh trầm cảm và các hành vi liên quan đến lo âu.
4.3. Kiểm soát bệnh đái tháo đường
Tiêu thụ củ khoai lang sẽ giúp làm giảm thiểu sự xuất hiện của tình trạng kháng insulin. Sự giải phóng ổn định này sẽ giúp cơ thể kiểm soát lượng đường trong máu, từ đó điều chỉnh lượng đường trong máu ở bệnh nhân đái tháo đường. Bên cạnh đó, trong loại củ này còn hàm lượng chất xơ và magie cao rất quan trọng trong việc quản lý và phòng ngừa bệnh đái tháo đường.
4.4. Quản lý cân nặng
Củ khoai lang chứa một lượng chất có thể tự lên men và hòa tan tự nhiên. Nhờ đó, bổ sung khoai lang sẽ giúp cung cấp cho cơ thể một cơ chế tự duy trì và điều chỉnh cân nặng hiệu quả.
Chất xơ này đóng vai trò như pectin không chỉ đem lại hiệu quả trong việc làm giảm lượng thức ăn. Đồng thời, chúng còn làm tăng hoạt động của hormone trong cơ thể và giúp giảm cân hiệu quả.
4.5. Thúc đẩy hoạt động chống viêm
Không chỉ dừng lại ở việc chứa hàm lượng vitamin tốt, khoai lang còn có nồng độ choline đáng kể. Choline khi đưa vào cơ thể sẽ làm giảm phản ứng viêm, dẫn đến tình trạng ít viêm hơn.
Ngoài ra, tác dụng chống viêm của loại củ này còn đến từ hàm lượng anthocyanin dồi dào. Đây là hoạt chất vô cùng quan trọng để phòng ngừa và giảm viêm trong các tế bào ung thư ruột kết.
4.6. Tăng cường trí nhớ
Thành phần athocyanin có tác dụng chống oxy hóa mạnh, do đó chúng có thể giúp bạn tăng cường trí nhớ vô cùng hiệu quả. Bổ sung khoai lang giàu chiết xuất anthocyanin cũng được cho là cải thiện khả năng làm việc và học tập. Ngoài ra, một chế độ ăn thiếu hụt rau củ quả và chất chống oxy hóa có liên quan trực tiếp đến nguy cơ suy sa sút trí tuệ và suy giảm tinh thần.
4.7. Phòng ngừa và điều trị ung thư
Theo nghiên cứu, thành phần trong khoai lang tím có thể gây ức chế sự phát triển của các bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư ruột kết và ung thư dạ dày. Nồng độ anthocyanin trong loại khoai này là nguyên nhân khiến chúng có thể phòng chống một số căn bệnh ung thư.
Chiết xuất từ khoai lang có thể tiêu diệt các tế bào ung thư tuyến tiền liệt. Đồng thời đảm bảo các tế bào ung thư không lan rộng và phát triển đến bất kỳ bộ phận nào khác của tuyến tiền liệt.
4.8. Bảo vệ vết loét
Ăn khoai lang sẽ giúp làm giảm tình trạng lở loét ở dạ dày. Các vết loét xuất hiện khi các mô viêm bong ra và có thể gây ra đau đớn. Chiết xuất từ khoai lang có khả năng bảo vệ các mô đường tiêu hóa khỏi những vết loét do việc dùng thuốc aspirin gây ra. Vì thế, chúng thường được dùng trong việc quản lý và điều trị bệnh loét đường tiêu hóa.
4.9. Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Các chất chiết xuất từ khoai lang chứa lượng polyphenol giúp ngăn chặn quá trình oxy và làm giảm nguy cơ thể triển các bệnh tim mạch trong cơ thể. Củ này cũng chứa các chất xơ hòa tan có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch hiệu quả.
4.10. Cải thiện tóc và da
Vitamin E có trong củ khoai lang có khả năng làm tăng sự phát triển tóc ở những người bị rụng tóc nhiều. Đó là do vitamin E có đặc tính chống oxy hóa giúp giảm tình trạng stress oxy hóa dẫn đến rụng tóc. Ngoài ra, lượng vitamin C có trong khoai lang có đặc tính chống viêm nên giúp quản lý các vấn đề về da như mụn trứng cá, giúp mau lành các vết thương.
4.11. Kháng khuẩn
Các thành phần dinh dưỡng trong khoai lang có chứa đặc tính kháng khuẩn chống lại một số loại vi khuẩn gây nên bệnh viêm phổi và thương hàn. Hàm lượng chất xơ trong loại củ này có thể giúp làm giảm sự phát triển của vi khuẩn trong thực phẩm. Đây là nguyên do mà khoai lang được sử dụng trong việc điều trị và phòng ngừa các loại bệnh nhiễm trùng.
4.12. Hỗ trợ tiêu hóa
Khoai lang được sử dụng nhiều trong việc cải thiện các vấn đề tiêu hóa và sức khỏe đường ruột. Đó là do loại củ này có chứa hàm lượng chất xơ dồi dào khiến cho việc tiêu hóa của cơ thể diễn ra trơn tru.
Khoai lang còn đặc biệt hữu ích trong việc ngăn ngừa tình trạng táo bón. Chính vì vậy, bạn hoàn toàn có thể bổ sung khoai lang vào thực đơn hàng ngày cho cả gia đình để mọi người cùng được hưởng lợi ích tuyệt vời này.
4.13. Tăng khả năng sinh sản
Do chứa hàm lượng vitamin A dồi dào mà khoai lang đã trở thành một trong những loại củ tốt nhất cho phụ nữ mang thai. Đó là nhờ tác dụng giúp tăng cường khả năng sinh sản hiệu quả.
Ngoài ra, chất sắt trong khoai lang cũng là một khoáng chất tốt giúp thúc đẩy khả năng sinh sản. Do đó, bổ sung hai chất này sẽ giúp bạn tránh được nguy cơ vô sinh thứ cấp và làm giảm nguy cơ liên quan đến vấn đề rụng trứng.
4.14. Điều hòa huyết áp
Hai khoáng chất magie và kali có trong củ khoai lang khiến huyết áp được kiểm soát một cách hiệu quả hơn. Việc cơ thể được hấp thụ lượng kali cao hơn sẽ khiến hạ huyết áp, từ đó giúp giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề đột quỵ hoặc mạch vành. Không những vậy, magie còn là một chất có tác dụng làm giảm huyết áp nên có thể ngăn ngừa được tình trạng tăng huyết áp.
4.15. Cải thiện thị lực
Vitamin A không chỉ tốt trong sự hình thành các sắc tố khác nhau, chúng còn chịu trách nhiệm cho sự hấp thụ ánh sáng của mắt cũng như duy trì cấu trúc võng mạc. Bổ sung khoai lang cũng khiến bạn phòng tránh được một số bệnh như khô giác mạc, loét giác mạc và viêm kết giác mạc. Thành phần vitamin A, E, C có trong loại củ này rất tốt trong việc cải thiện thị lực và ngăn ngừa các vấn đề về mắt hiệu quả.
5. Khoai lang 1 ngày nên ăn bao nhiêu là tốt?
Ăn củ khoai lang có thể giúp bạn có được vóc dáng, cân nặng như ý. Đó là khi bạn sử dụng đúng cách và ăn đúng lúc. Theo các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị, mỗi ngày chỉ nên sử dụng khoảng 1 – 2 củ khoai lang, tương đương với khoảng 300g.
Ngoài ra, bạn chỉ nên sử dụng khoai lang vào bữa sáng hoặc vào 1 bữa ăn chính kèm theo một chút rau xanh để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng trong suốt 1 ngày. Bạn có thể ăn thêm khoai lang vào sau bữa trưa khoảng 2 – 5 tiếng mỗi ngày.
Bên cạnh đó, việc ăn quá nhiều khoai lang trong một ngày có thể dẫn đến những rắc rối cho sức khỏe như tăng cân, chán ăn, nạp nhiều đường vào cơ thể. Do đó, bạn cần phải lên kế hoạch cụ thể để bổ sung loại củ này hợp lý và hiệu quả nhất.
6. Nhựa khoai lang có hại không?
Hiện nay, chưa có bất cứ chứng minh khoa học này cho thấy nhựa củ khoai gây hại cho sức khỏe con người. Do đó, trong quá trình sơ chế bạn có vô tình dính phải nhựa khoai cũng đừng quá lo lắng. Bạn chỉ cần rửa sạch tay với xà phòng sẽ hết mà không để lại bất cứ dấu hiệu bất thường nào.
Ngoài ra, trong trường hợp nhựa khoai lang dính vào quần áo, bạn có thể xử lý bằng cách nhúng phần vải bị dính nhựa vào nước nóng để nhựa tự tan ra. Khi nhựa dần tan, bạn hãy nhanh chóng dùng bàn chải cọ nhẹ đến khi vết bẩn biến mất hoàn toàn.
7. Cách bảo quản khoai lang được lâu nhất
Bạn không nên bảo quản củ khoai lang trong tủ lạnh vì như vậy sẽ khiến khoai mất vị và héo nhanh hơn. Đồng thời, bạn cũng nên tránh bảo quản khoai ở những nơi có không khí ẩm thấp kèm nhiệt độ ấm hoặc bỏ khoai vào túi ni lông buộc kín sẽ khiến khoai mọc mầm và không còn ngon nữa. Khi phát hiện khoai mọc mầm, bạn không nên sử dụng để chế biến thành thực phẩm mà có thể tận dụng để trồng cũng khá hữu ích.
Nếu muốn bảo quản khoai trong điều kiện nhiệt độ phòng, bạn hãy đặt củ khoai lang ở những nơi thoáng mát là có thể bảo quản nguyên liệu khoảng từ 1 tuần và tối đa là 10 ngày. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng giấy báo để bảo quản khoai lang bằng 2 cách đơn giản như sau:
- Cách 1: Bọc từng củ khoai lang bằng giấy báo rồi cho chung vào một túi lưới, đem treo ở nơi thoáng mát
- Cách 2: Lót một lớp giấy báo dưới đáy thùng bìa cát tông rồi cứ một lớp khoai lang, một lớp giấy báo sao cho cuối cùng là lớp giấy báo bọc lại và đâm một vào lỗ thông hơi rồi đặt thùng tại nơi thoáng mát
Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về những lợi ích khi ăn củ khoai lang do Tuổi trẻ và Sắc đẹp cung cấp. Nhìn chung, việc ăn khoai lang mang lại nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe. Ngoài việc bổ sung khoai lang, bạn cũng cần bổ sung thêm các loại thực phẩm khác, đồng thời tăng cường luyện tập thể thao và rèn sức khỏe mỗi ngày.
