Lá khôi từ xưa đã được biết đến là thảo dược quý dân gian giúp điều trị bệnh viêm dạ dày hiệu quả. Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin về loại cây đặc biệt này.
1. Tổng quan về cây lá khôi
Loại cây này có tên khoa học là Ardisia silvestris, còn được gọi là lá khôi nhung, xăng sê, độc lực, thuộc họ Anh thảo. Đây là loại thực vật nhỏ, cao, chiều cao trung bình từ 1,5 – 2m. Thân có màu xanh, mọc thẳng đứng, bên trong rỗng xốp. Đây là loại cây ưa bóng râm, thường mọc dưới tán cây khác hoặc rừng rậm.
Đây là thực vật có hoa, hoa mọc từng chùm, mỗi chùm có độ dài từ 10 – 15cm. Lá thường tập trung ở đầu ngọn, mọc so le nhau, có kích thước khá lớn với chiều rộng 6 – 10cm, chiều dài khoảng 25 – 40cm. Phiến lá nguyên và hai bên mép có các răng cưa nhỏ. Hoa khôi là loại quả mọng, có màu đỏ khi chín.
2. Lá khôi có mấy loại phân bố chủ yếu ở đâu?
Lá này có hai loại chính là khôi tía và khôi trắng. Thường mọc chủ yếu trong rừng rậm. Mặt lá bên trên của khôi tía có màu tím, có lớp lông mỏng và mịn. Khôi trắng có cả hai mặt lá đều là màu xanh, không có lông. Cả hai loại lá này đều có công dụng chữa bệnh nhưng trên thực tế, khôi tía được dùng nhiều hơn.
Cây khôi phân bố chủ yếu ở nhiều địa phương thuộc các tỉnh phía Bắc nước ta như: Sapa (Lào Cai), Cúc Phương (Ninh Bình), Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Ba Vì (Hà Nội),… Ngoài ra, tại một số nơi ở miền Trung, người ta cũng phát hiện cây khôi mọc rải rác như: Ngọc Lan (Thanh Hóa), Phú Lộc (Thừa Thiên Huế), Quỳ Châu (Nghệ An),…
3. Thành phần hóa học có trong lá khôi
Thành phần chính trong lá này là tanin và glycosid:
- Tanin: Hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý, giúp làm chậm quá trình oxy hóa và ức chế sự lây lan nhanh chóng của các tế bào ung thư
- Glycosid: Có chức năng bảo vệ hệ tim mạch hoạt động khỏe mạnh, là chất tham gia vào quá trình cải thiện chức năng của hệ thần kinh, giúp hỗ trợ điều trị suy nhược thần kinh
4. Tác dụng của lá khôi đối với sức khỏe
Trong y học cổ truyền, đây là loại lá có tính hàn, vị chua, có tác dụng giảm can khí uất, bình can, tiêu độc. Do đó, lá này được biết đến như thần dược trị đau dạ dày trong dân gian. Dưới đây là những công dụng của lá này:
- Theo Đông y: Là vị thuốc chữa viêm họng, nổi mề đay, đau dạ dày, kiểm soát các chứng bệnh liên quan đến tiêu hóa như ợ chua, khó tiêu, chướng bụng,…
- Theo y học cổ đại: Có khả năng chống viêm, kháng khuẩn, giảm đau, kích thích quá trình tiêu hóa, ức chế tiêu diệt vi khuẩn Hp, đặc trị triệu chứng đầy hơi, các bệnh liên quan tới dạ dày
5. Những bài thuốc chữa bệnh từ lá khôi
Loại lá này mang đến nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe nên được nhân giống và trồng nhiều tại các vườn thảo dược. Sau đây là một số bài thuốc dùng lá khôi để chữa bệnh mà bạn có thể tham khảo:
- Chữa trào ngược dạ dày: 20g khôi tía khô, rửa sạch và đem sắc uống như trà, sử dụng hàng ngày
- Chữa đau dạ dày cả khi đói hoặc no: Sao vàng 25 lá này, 20g mẫu lệ, 20g thảo quyết minh, ô tặc cốt 15g, tán tất cả dược liệu thành bột mịn, mỗi lần dùng 1 thìa cà phê, sử dụng 3 – 4 lần hàng ngày
- Trị mẩn ngứa, dị ứng: 15g lá này, 10g đơn nem, 15g đơn kim, 15g đơn lá đỏ, đem sắc tất cả uống trong ngày, sử dụng khoảng một tháng
- Trị ghẻ lở: Rửa sạch một nắm lá này rồi đun sôi với 5 lít nước, chắt nước cốt tắm, phần bã đem chà vào nốt ghẻ
6. Bà bầu có sử dụng được lá khôi không?
Mặc dù, đây là loại lá có nhiều công dụng tốt, đặc biệt trong việc chữa trị viêm loét dạ dày. Tuy nhiên, bạn vẫn cần lưu ý đến liều lượng và đối tượng sử dụng để đảm bảo an toàn sức khỏe. Theo Đông y, lá này không có độc, lành tính, không tác dụng phụ ở bà bầu nên các bạn có thể yên tâm sử dụng.
7. Những lưu ý khi sử dụng lá khôi
Trong quá trình nghiên cứu, người ta phát hiện rằng, nếu dùng thảo dược này đúng cách và đủ liều lượng thì sẽ đạt hiệu quả điều trị tốt. Còn lạm dụng sử dụng trên 250g mỗi ngày sẽ khiến cơ thể người bệnh xanh xao và mệt mỏi. Thêm vào đó, dùng lá này quá nhiều khiến tim đập nhanh. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng lá này để điều trị bệnh, các bạn cần lưu ý thêm:
- Chọn mua lá tươi, không sâu bệnh, sơ chế sạch sẽ trước khi dùng
- Tìm địa chỉ mua uy tín, chất lượng, tuyệt đối không nên tin tưởng vào quảng cáo bán thuốc trôi nổi trên mạng
- Sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý lạm dụng vì có thể gây tác dụng phụ
- Cần kiên trì áp dụng phương pháp điều trị từ thảo dược này, không nên bỏ dở giữa chừng để thuốc ngấm vào cơ thể và phát huy tác dụng chữa bệnh
Mặc dù lá khôi sở hữu rất nhiều công dụng cho sức khỏe con người nhưng đây không phải là thảo dược chữa trị được bách bệnh. Khi có triệu chứng, người bệnh nên tới các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị.
