Cây ram sam không chỉ là một thực phẩm dùng để chế biến các món ăn ngon hàng ngày mà còn được sử dụng như vị thuốc quý với nhiều công dụng hữu ích. Điều bất ngờ, theo công bố từ Tổ chức Y tế Thế giới, rau sam chính là cây thuốc được sử dụng phổ biến nhất trong các bài thuốc chữa bệnh.
1. Cây rau sam có đặc điểm như thế nào?
Cây rau sam là thực vật thân thảo, thuộc họ rau sam và có tên khoa học Portulaca oleracea L. Cây bắt nguồn từ Trung Quốc và Ấn Độ, sau đó được trồng rộng khắp các tỉnh thành ở Việt Nam. Rau sam thích nghi tốt với nhiều môi trường khác nhau, tại nước ta chúng thường mọc dại ở những vùng đất ẩm ướt ở ven đường, ao hồ, kênh rạch, bờ ruộng,…
Thân rau sam rất mọng nước với tỉ lệ nước chiếm tới 93%. Thân cây bò sát đất, dài khoảng 20cm, có màu đỏ tía. Lá cây hình bầu dục, màu xanh lục trơn bóng, không có cuống. Hoa sam có 5 cánh màu vàng khá nhỏ, mọc ở đầu ngọn. Hoa nở rộ vào cuối mùa xuân đến giữa mùa thu rồi sẽ tạo quả có hình cầu. Quả sam rất đặc biệt vì bên trong có nhiều hạt màu đen bóng.
Cây được người dân khắp cả nước thu hái quanh năm. Mùa rau sam chính trong năm thường rơi vào tháng 5 – 7. Cây được thu hái toàn bộ các bộ phận, sau đó được đem đi rửa sạch. Tùy thuộc vào sở thích hoặc nhu cầu sử dụng mà có thể dùng cây ở dạng tươi hoặc khô đều được.
2. Thành phần dinh dưỡng có trong cây rau sam là gì?
Mặc dù là một loài cây mọc hoang trong tự nhiên, nhưng trong rau sam lại có tới 44 hợp chất quý. Bao gồm alkaloid, flavonoid, terpenoid, acid hữu cơ, vitamin A, C, E,… Trong đó, hợp chất flavonoid chiếm ưu thế và có nhiều tác dụng sinh học tuyệt vời đối với con người.
3. Top 21 tác dụng của cây rau sam chưa từng được tiết lộ
Với đa dạng thành phần hóa học, rau sam được giới y học cổ truyền Trung Quốc ví là một “vị thuốc trường thọ”. Ngay sau đây là những tác dụng của rau sam mang lại khi sử dụng.
3.1. Chống viêm
Chất nhầy, omega 3 và các khoáng chất có ích trong rau sam đã được chứng minh là có khả năng giảm đau, chống viêm nhanh, hiệu quả. Đặc biệt nhờ những thành phần này sẽ làm giảm đau và các cảm giác khó chịu do đường tiết niệu, hệ tiêu hóa gây ra.
3.2. Chống oxy hóa
Không chỉ có khả năng chống viêm, rau sam còn được giới y học chỉ ra là có tác dụng chống oxy hóa. Lợi ích này có được là vì trong cây chứa vitamin C, E, alkaloid, flavonoid và glutathione, giúp chống lại các gốc tự do gây tổn thương trong cơ thể hiệu quả. Nhờ vậy làm chậm lại quá trình lão hóa xảy ra ở sau độ tuổi 25 trở đi.
3.3. Làm đẹp da, sáng mịn và giúp xương chắc khỏe từ bên trong
Đã từ lâu, cây rau sam được mệnh danh là thực vật giàu dinh dưỡng và chứa omega 3 dồi dào. Do đó khi sử dụng những nguồn dưỡng chất đi vào cơ thể, giúp nuôi dưỡng làn da, tóc và móng tay. Đặc biệt, hàm lượng canxi trong rau sam còn hỗ trợ xương khớp luôn khỏe mạnh, dẻo dai. Chưa hết, thành phần vitamin và glutathione trong cây còn giúp các tế bào tránh khỏi được các tác nhân gây hại.
3.4. Chống nhiễm trùng
Nhờ có các thành phần chống viêm, rau sam có tác dụng diệt được vi khuẩn gây lỵ và thương hàn. Ngoài ra, cồn chiết xuất đến từ rau sam còn ức chế trực khuẩn E.coli và thải trừ độc tố bisphenol A, giúp năng cao thể trạng và chống nhiễm trùng.
3.5. Tăng cường sức khỏe tim mạch
Hàm lượng omega 3 trong rau sam với tác dụng nâng cao sức khỏe tim mạch rất tốt. Điển hình là giúp điều chỉnh cholesterol trong máu để điều hòa lưu thông máu. Vì vậy đã trị chứng rối loạn nhịp tim, giúp huyết áp luôn được ổn định.
3.6. Giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru, luôn khỏe mạnh
Lượng chất nhầy trong rau sam có tác dụng làm dịu nhanh đường tiêu hóa, tiết niệu. Từ đó tránh được căn bệnh táo bón thường gặp. Hơn nữa, chất này trong cây này còn loại bỏ đi những ký sinh trùng đường ruột, giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn.
3.7. Vitamin từ rau sam giúp cơ thể thanh nhiệt và giải độc
Trong dân gian nhiều người đã sử dụng rau tươi để nấu thành canh hoặc ép lấy nước uống. Những cách sử dụng rau sam này đã giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể rất tốt. Mùa hè là thời điểm rau sam có nhiều nhất nên mọi người hãy tận dụng thưởng thức loại rau tự nhiên này.
3.8. Bảo vệ hệ thần kinh
Thành phần flavonoid và alkaloid trong cây rau sam có thể khử được các gốc tự do. Đồng thời ngăn chặn quá trình chết của các tế bào thần kinh trong cơ thể. Kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy, rau sam bảo vệ thần kinh và điều trị căn bệnh parkinson hiệu quả.
3.9. Trị đái tháo đường
Một số nghiên cứu thực hiện trên động vật chỉ ra rằng, rau sam làm giảm các axit béo trong máu. Hơn nữa, cây còn ngăn chặn và giảm các biến chứng mạch máu của căn bệnh đái tháo đường type 2. Thêm nữa là sử dụng bột rau sam còn giúp cải thiện rối loạn lipid máu, giảm đường huyết sau ăn và căn nặng cho những bệnh nhân bị đái tháo đường nặng.
3.10. Chống ung thư
Các hợp chất lần lượt là alkaloid, polysacarit, homoisoflavonoid và cerebroside có tác dụng gây độc tế bào ung thư. Dẫn đến, rau sam là cây thuốc có tiềm năng điều trị bệnh ung thư và điều hòa miễn dịch của cơ thể.
3.11. Chống loét
Hiện nay, tình trạng viêm loét dạ dày đã gây nên những cơn đau phiền toái cho người bệnh. Khi mắc phải triệu chứng này, bạn hoàn toàn có thể chữa trị đơn giản bằng cách sử dụng rau sam. Vì chất nhầy trong thân và cành rau đã giúp bảo vệ niêm mạch không bị tấn công bởi Helicobacter. Nhờ đó, giúp cơ thể ngăn ngừa tình trạng viêm hoặc loét dạ dày rất tuyệt vời.
3.12. Điều trị bệnh Gout
Các chuyên gia về sức khỏe chỉ ra rằng, rau sam có tác dụng nổi bật trong chống viêm và thải acid uric ra khỏi cơ thể nhanh bằng đường tiểu. Những ai bị bệnh Gout có thể sử dụng nước sắc từ rau sam để trị bệnh.
3.13. Làm lành các vết thương hở trên da nhanh chóng
Lá tươi đến từ cây rau sam có tác dụng đẩy nhanh quá trình sản sinh da non trên vết thương. Vì thế, cây được ví là thần dược an toàn giúp chúng ta làm lành các vết thương.
3.14. Tăng cường trí nhớ
Thêm một tác dụng bất ngờ của rau sam không phải ai cũng biết đó chính là tăng cường trí nhớ. Nhờ 2 thành phần poda và dopamine trong cây khi sử dụng sẽ tăng cường trí nhớ. Đồng thời giúp bạn tập trung hơn trong việc, tránh được tình trạng sao nhãng.
3.15. Chữa sốt
Một trong những công dụng nổi bật của rau sam mang lại là giải độc, thanh nhiệt. Vì vậy mỗi khi sốt cao, người bệnh hãy sử dụng nước sắc từ cây để uống giải khát, giúp hạ sốt nhanh, an toàn.
3.16. Trị bỏng
Đặc tính của rau sam là có tính mát. Do đó khi bị bỏng bạn có thể dùng bột từ rau sam trộn đều với mật ong. Sau đó, đem hỗn hợp đắp lên vùng bị bỏng khoảng 30 phút sẽ thấy giảm đau rát và sưng phồng.
3.17. Chữa bệnh lỵ
Khả năng ức chế vi trùng lỵ từ rau sam rất mạnh. Dẫn đến thực vật này được sử dụng để chữa bệnh lỵ hiệu quả mà không có tác dụng phụ. Cách chữa bệnh khá đơn giản chỉ cần uống nước sắc từ rau sam mỗi ngày 2 lần.
3.18. Chữa đau răng, sâu răng
Điểm danh các loại lá cây chữa đau và sâu răng không thể bỏ qua lá rau sam. Vì trong lá này có các chất tương tự như lá trà xanh. Dẫn đến bạn chỉ cần sắc cây tươi lấy nước súc miệng hàng ngày là được.
3.19. Trị bệnh trĩ
Nhờ khả năng chống viêm và giảm đau tuyệt vời ở đường tiêu hóa. Do đó, rau sam được tận dụng để điều trị bệnh trĩ. Hơn nữa loại cây này còn giúp cầm máu và giảm đau nên người bị trĩ hãy uống hoặc ăn canh rau sam để chữa bệnh tốt hơn.
3.20. Chữa các bệnh về viêm nhiễm phụ khoa hiệu quả ở phụ nữ
Do có tính kháng khuẩn cao nên rau sam là bài thuốc thích hợp để chữa viêm nhiễm phụ khoa ở nữ giới. Thêm nữa ít ai biết rằng cây còn hỗ trợ điều trị bệnh lậu và sùi mào gà ở nam giới.
3.21. Chữa ho
Từ thời xa xưa, giới y học cổ truyền của Trung Quốc đã sử dụng rau sam để chữa bệnh ho lâu ngày. Mọi người có thế lấy rau sam khô sắc thành nước uống mỗi ngày. Kiên trì uống nước sắc từ dược liệu trong 10 ngày liên tục sẽ giảm ho nhanh.
4. Cây rau sam có ăn được không?
Nhiều người nghĩ rằng, rau sam chỉ là một loài cây cỏ dại mọc hoang nên không ăn được. Nhưng thực tế chúng là loại rau ăn được, mang đến rất nhiều công dụng thần thánh cho sức khỏe. Do cây có vị chua nên có thể ăn sống hoặc nấu canh đều rất ngon.
5. Lưu ý cần biết khi sử dụng cây rau sam để cho hiệu quả vượt trội
Là cây chứa nhiều thành phần dinh dưỡng có lợi cho con người. Tuy nhiên không phải bất cứ món ăn nào cũng có thể ăn cùng với rau sam. Theo kinh nghiệm dân gian lưu truyền, tuyệt đối không nên ăn cây rau này với trứng vịt lộn, thịt ba ba và rùa. Bởi nếu cố tình dùng chung có thể sẽ gây ngộ độc cho cơ thể ngay sau ăn khoảng 15 phút.
Vì có tính hàn nên phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú cũng nên tránh sử dụng rau sam. Những đối tượng này sau khi dùng sẽ có nguy cơ sảy thai cao hoặc gây mất sữa ở mẹ bỉm.
Để không bị mất đi các chất dinh dưỡng thì không nên đun rau sam quá kỹ. Ngoài ra với những ai đang bị tiêu chảy nặng cũng tránh dùng thực vật này. Hoặc nếu như muốn dùng hãy kết hợp với những loại thuốc có vị cay tính ấm.
Bài viết trên đây, Tuổi trẻ và Sắc đẹp đã chia sẻ đến bạn đọc những thông tin cần thiết về cây rau sam. Hy vọng mọi người đã nắm rõ được hết những tác dụng của rau sam để có thể chăm sóc sức khỏe gia đình thật tốt.
