Lá xương sông không chỉ là loại rau chế biến ra các món ăn thơm ngon, hấp dẫn. Mà đây còn là vị thuốc chữa đau cột sống, xương khớp, phong hàn hiệu quả. Ngoài ra, thảo dược này còn có rất nhiều công dụng tuyệt vời mà chúng tôi chia sẻ kỹ hơn trong bài viết dưới đây.
1. Giới thiệu về cây xương sông
Đây là một cây thân thảo, sống lâu năm. Có tên khoa học là Blumea lanceolaria (Roxb), họ Cúc Asteraceae. Cây có chiều cao khoảng 1m hoặc hơn, lá có hình ngọn giáo, thuôn dài, mép có răng cưa. Hoa mọc cụm ở nách lá và có màu vàng nhạt, lông màu trắng. Quả xương sông là quả bế, hình trụ, có 5 cạnh.
Bộ phận sử dụng bao gồm toàn thân cây trên mặt đất và lá cây, có thể dùng tươi hoặc phơi trong bóng râm, sấy nhẹ cho đến khi khô. Trong lá cây này có chứa tinh dầu, với thành phần chủ yếu là methylthymol chiếm đến 94,96%, ngoài ra còn có p – cymene, limonen lần lượt chiếm 3.28% và 0.12%.
2. Lá xương sông có ăn được không?
Trên thực tế, loại lá này được trồng đầy vườn nhà, để các bà nội trợ làm nguyên liệu chế biến thành các món ăn thơm ngon, hấp dẫn cho cả nhà. Lá xương sông được dùng để nấu canh cá, canh thịt, cuốn thịt băm làm chả, làm gia vị, trộn gỏi thịt, gỏi cả,… Các món ăn từ lá này rất bổ dưỡng và phù hợp cho trẻ em bị sốt hay ốm.
3. Vị thuốc trong lá xương sông
Trong Đông y, loại lá này có vị cay đắng, tính ôn, quy vào kinh phế. Có tác dụng trừ tanh hôi, tiêu đờm, khu phong trừ thấp, kích thích tiêu hóa, nôn mửa, ho gà, viêm họng,… Trong 100 thảo dược này có chứa 82.5g nước, 2.9g chất xơ, 2g protein, 1.3g đường, sắt, photpho, canxi, vitamin B1, B2, C, Pp. Lá cây xương sông chứa 0.24% tinh dầu.
4. Công dụng đối với sức khỏe của lá xương sông
Bên cạnh những loài cây thuốc quý hiếm trồng ở các vùng đất đặc trưng, thì xương sông lại xuất hiện phổ biến ở ngoài chợ, vườn nhà với rất nhiều công dụng. Đây là một vị thuốc có mặt trong rất nhiều bài thuốc chữa bệnh.
- Chữa thoái hóa thoát vị địa đệm: Giã nát lá này và lá cúc tần, đắp dọc sống lưng hàng ngày
- Điều trị đau mỏi vai gáy, tê chân tay, xương khớp: Dùng 20g lá khô, sắc đun nước uống mỗi ngày
- Có thể dùng lá trực tiếp hoặc ngâm, đun, hấp cách thủy,.. Để làm giảm triệu chứng liên quan đến hệ hô hấp như ho, viêm họng, viêm phế quản
- Chữa bệnh mề đay: Dùng 40g lá cây xương sông, 40g lá khế, 20g lá me đất, giã nhỏ, chất nước cốt rồi hòa nước ấm, uống 3 thang thuốc mỗi ngày, phần bã đắp vào vùng da bị bệnh
- Chữa lở miệng, khàn tiếng, sưng họng: Ngậm nước xương sông trong miệng một lúc rồi nhổ ra
- Ở Malaysia, người dân giã nát lá rồi sao nóng, chườm lên những vị trí đau nhức để chữa bệnh thấp khớp
5. Uống nước lá xương sông có tác dụng gì?
Theo nhiều nghiên cứu, nước sắc từ vị thuốc này chữa sốt rét, phù thũng, giải cảm cúm. Lá hoặc cả cây xương sông là thuốc chữa viêm họng, giúp ra mồ hôi, viêm phế quản, loét miệng. Hòa nhuyễn lá vào nước nóng rồi lọc lấy nước uống chữa phong hàn hiệu quả. Ngoài ra, nước từ lá này kết hợp với mật ong có tác dụng tốt với các bệnh như viêm thanh quản, mất tiếng, ho có đờm, viêm họng cấp mãn tính.
6. Những món ăn làm từ lá xương sông
Không chỉ là loại cây quen thuộc, gần gũi mọc ở khắp thôn quê, làm vị thuốc quý cho người đau xương khớp. Xương sông còn xuất hiện trong nhiều món ăn dân giã trong mâm cơm của người Việt. Sau đây là một số món ngon từ lá này:
- Thịt bò xương sông: Nướng món này trên bếp, ăn thường xuyên sẽ giúp giảm mỡ máu cao
- Cà tím xương sông: Đun nhuyễn cà tím thái nhỏ cho tới khi gần chín, cho lá này vào và thưởng thức
- Chả trai nướng: Băm thịt con trai trộn cùng thịt lợn, gói ngoài bằng xương sông, đem nướng, có tác dụng chống dị ứng, tiêu thực hiệu quả Advertisement
- Chả xương sông: Thịt băm trộn cùng gia vị được cuốn bằng lá xương sông, đem rán hoặc nướng, ăn nóng cùng cơm và rau
7. Mua lá xương sông ở đâu?
Với giá trị thực tế của loài cây này, vừa làm món ăn ngon, vừa làm vị thuốc tốt chữa được nhiều bệnh. Do đó, nhiều người không có thời gian trồng tại nhà đã tìm mua xương sông để sử dụng. Lá này có thể dễ dàng tìm thấy ở các chợ, siêu thị lớn, cửa hàng rau sạch, với mức giá 65.000 – 70.000 VNĐ/kg.
Nếu còn đang băn khoăn về lá xương sông thì hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm được công dụng cũng như cách dùng loại thảo dược này. Quý độc giả hãy theo dõi chuyên mục “Cây thuốc Nam” của Tuổi trẻ và Sắc đẹp để cập nhật những thông tin mới nhất nhé!
